نگاهی به ابعاد مفهومی وکارکردی الگو و اسوه در تربیت و تبلیغ دینی

Abstract

الگو و اسوه از مفاهیم مهم و پرکاربرد در حیطه روانشناسی، تربیت و تبلیغ می‌باشند. انسانها و جوامع، از طریق الگوها هویت خویش را می‌یابند و آن را تقویت می‌کنند و ارزشهای مختلف را از طریق آنها در خود نهادینه می‌سازند. اسوه‌ها نیز در قلمرو دین و آیین با فضایل و کمالات خویش، کام عطشناک انسان کمالجو و فضیلت‌خواه را سیراب می‌نمایند. فرآیند الگوپذیری انسان از طریق تقلید آگاهانه صورت می‌گیرد و حس قهرمان‌جویی آن را تقویت می‌کند. از جمله کارکردهای الگو در تربیت عبارتند از: ترازوی سنجش رفتار، راهیابی از طریق الگوها، سنجش نارسایی‌ها و نواقص. روش الگویی در میان نظریه‌های رشد بویژه در نظریه یادگیری اجتماعی جایگاهی برجسته دارد. در میان روشهای تبلیغ دینی نیز، روش معرفی اسوه‌ها جایگاه مؤثری دارد که در این نوشتار ضمن اشاره به روشهای مهم تبلیغ، روش اسوه‌نمایی هم از ابعاد مختلف بررسی و اشارات قرآن به آن مورد بررسی قرار گرفته است.