ﺑﺮرﺳی روﻧﺪپاراﻣﺘﺮﻫﺎی اﻗﻠﯿﻤی ﺑﺮ ﺷﺮوع ﺟﻮاﻧﻪ زﻧی درﺧﺖ زرﺷک در اﯾﺮان

Abstract

وﯾژگی ﻫﺎی اﻗﻠﯿﻤی در ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت، ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻌﯿﯿﻦ اﻟگﻮی کﺸﺖ و ﺗﻮﺟﯿﻪ پﺮاکﻨﺶ گﻮﻧﻪ ﻫﺎی گﯿﺎﻫی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎ ﺿ ﺮ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺳﻨﺠﺶ و ﺑﺮرﺳی روﻧﺪ پﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی اﻗﻠﯿﻤی ﺑﺮ ﺷﺮوع ﺟﻮاﻧﻪ زﻧی درﺧﺖ زرﺷک در ﻣﺤﺪوده ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾی کﺸﻮر اﯾﺮان اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. در اﯾﻦ پژوﻫﺶ ﺑﺎ ﺑﻬﺮه گﯿﺮی از روش ﻧﺎپﺎراﻣﺘﺮی ﻣﻦ کﻨﺪال و آزﻣﻮن ﺷﯿﺐ ﺳﻦ، روﻧﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺳﺎﻋﺎت آﻓﺘﺎﺑی، ﻣﯿﺎﻧگﯿﻦ رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒی، ﻣﯿﺎﻧگﯿﻦ دﻣﺎ، کﻤﯿﻨﻪ دﻣﺎ، ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ دﻣﺎ، ﺗﻌﺪاد روزﻫﺎی ﯾﺨﺒﻨﺪان و ﻣﺠﻤﻮع ﺑﺎرﻧﺪگی در 19 اﯾﺴﺘگﺎه کﺸﻮر در ﯾک دوره 30 ﺳﺎﻟﻪ ) 1990 - 2020 ( ﺑﺮ رﺷﺪ زرﺷک اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و ﺧﺮوﺟی آن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺪول، ﻧﻤﻮدار وﻧﯿﺰ ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎی ﻫﻢ روﻧﺪ در ﻣﺤﯿﻂArc_GIS ﺗﺮﺳﯿﻢ گﺮدﯾﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد کﻪ کﻪ ﺷﺶ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻓﻨﻮﻟﻮژی اﺻﻠی در ﻣﻘﯿﺎسBBCH در درﺧﺖ زرﺷک رخ ﻣی دﻫﺪ. ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣکﺎن ﯾﺎﺑی ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻨﻮب ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮی و ﻣﺮکﺰ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺷﻤﺎل ﻏﺮب کﺸﻮر ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺮای کﺸﺖ زرﺷک ﻫﺴﺘﻨﺪ. دوره رﺷﺪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﻠﯿﻤی و ﺗﻮپﻮگﺮاﻓی از اواﯾﻞ ﻓﺮوردﯾﻦ ﻣﺎه ﺗﺎ اواﺧﺮ آﺑﺎن ﻣﺎه ﺑﻪ ﻃﻮل ﻣی اﻧﺠﺎﻣﺪ. ﯾکی از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺮاﺣﻞ ﻓﻨﻮﻟﻮژی درﺧﺖ زرﺷک، دوره ﺟﻮاﻧﻪ زﻧی ﻣی ﺑﺎﺷﺪ. در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧی، روﻧﺪ پﺎراﻣﺘﺮ اﻗﻠﯿﻤی، از ﻗﺒﯿﻞ ﻣﺠﻤﻮع ﺳﺎﻋﺖ آﻓﺘﺎﺑی، ﻣﯿﺎﻧگﯿﻦ دﻣﺎ، کﻤﯿﻨﻪ دﻣﺎ و دﻣﺎی ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ دارای روﻧﺪ ﻣﻌﻨی دار اﻓﺰاﯾﺸی و پﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒی و ﻣﺠﻤﻮع ﺑﺎرﻧﺪگی روﻧﺪ ﻣﻌﻨﯿﺪار کﺎﻫﺸی در ﺳﻄﺢ اﻃﻤﯿﻨﺎن 95 درﺻﺪ دﯾﺪه ﻣی ﺷﻮد و ﺗﻌﺪاد روزﻫﺎی ﯾﺨﺒﻨﺪان در ﻫﯿچ کﺪام از اﯾﺴﺘگﺎه ﻫﺎی ﻣﺴﺘﻌﺪ کﺸﺖ زرﺷک روﻧﺪ ﻣﻌﻨﯿﺪار در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻓﻨﻮﻟﻮژی ﺟﻮاﻧﻪ زﻧی ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ. ﺑﻪ ﻃﻮر کﻠی ﺑﺎ آگﺎﻫی از ﺷﺮاﯾﻂ ﺟﻮی و پﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﻫﺎی اﻗﻠﯿﻤی کﺸﺎورزی ﻣﻨﺎﻃﻖ، ﻣی ﺗﻮان از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺎ ﺑﺎزدﻫی ﺑﺎﻻﺗﺮی اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد.