عوامل و کارکردهای بهداشت معنوی از منظر قرآن و روایات

Abstract

معنویت فرایندی درونی، پویا و تکاملی است که در زندگی و همه مراحل و حوزه های مرتبط با شخص، موثر واقع می گردد و به بهبود و اعتلای ارتباط با خداوند، خود و دیگران و یک واقعیت بزرگ تر یاری می بخشد. از آن جا که ریشه بسیاری از امراض جسمی، نشات گرفته از عدم سلامت روح و جان آدمی است، لزوم بررسی و تبیین عوامل ایجاد و ارتقا بهداشت معنوی آشکار می شود که هر یک از عوامل نیز به دنبال خود آثاری را در فرد و جامعه به جای می گذارد و با تدبر و تعمق در آیات قرآن و روایات اهل بیت (علیهم السلام) می توان به آن ها دست یافت. پژوهش حاضر با روش اسنادی انجام شده و مبتنی بر تجزیه، تحلیل و توصیف منابع دینی بوده است. برای جمع آوری اطلاعات موردنیاز از کتابخانه های حقیقی دانشگاه ها، مقالات، پایان نامه ها، نرم افزارهای علوم قرآن و حدیث و دانشنامه علوی و... استفاده شده است.نتیجه به دست آمده نشانگر آن است که بر اساس آیات و روایات، عوامل ایجاد و ارتقا بهداشت معنوی در بعد اعتقادی مواردی همچون ایمان و باورداشتن معاد و توسل و در بعد اخلاقی شامل، خویشتن داری و عفو و بخشش هستند. همچنین کارکردهایی چون کاهش اضطراب، استرس، بیماری ها به ویژه بیماری های مربوط به حوزه اعصاب و روان، ایجاد مثبت اندیشی و... معرفی شده است.