اثرپذیری دانشمندان اهل سنّت در حوزۀ کلام اسلامی از امام علی(ع)

Abstract

اولین فردی که پس از قرآن کریم و رسللول خدا ) (، در سللاحت علم کلام، سللخن به میان آورده و مباحث کلامی را مطرح و بیان نموده و کلامش سرچشمة این علم گشته است، امیرالمؤمنین امام علی )علیهالسلام( است. با بررسی دیدگ اه های مختلف دانشمندان به ویژه دانشمندان اهل تسنّن و بررسی تاریخی شرایط زمانی خلفای سه گانه از اعترافات اهل سنّت و معتزله می توان به تأیید این مدعا دسللت یافت. امامان معصللوم )علیهمالسللّلام(، از اولین شللاگردان علوم الهی و کلا می امیرالمؤمنین )علیهال سّلام( به شمار می آیند و پس از آنها شاگردانشان یعنی دانشمندان و متکلمّان م سلمان ه ستند. سوای اندیشمندان شیعه که در اثرپذیری آنها از امام )ع( تردیدی نیست، در این مقاله با بررسی آثار دانشمندان و متکلّمان مسلمان از اهل سللنّت و معتزله و اشللعریون، به اثرپذیری مسللتقیم یا غیرمسللتقیم آنان از آموزه های و حیانی امیرالمؤمنین امام علی )علیهالسّلام( پرداخته شده است. با بررسی دیدگاههای متکّلمان اهل سنت همچون جاحظ بصری، ابوالحسن اشعری، قاضی عبدالجب ار، فخر رازی و غزالی این نتیجه حاصلللل می شلللود که آنان در دی دگاه ها ی کلامی خود وامدار امیرالمؤمنین ام ام علی )علیهالسّلام( هستند.