تدوین مضامین فراگیر اخلاقی در فرایندهای مدیریت منابع انسانی براساس رهنمودهای امام علی «علیه السلام»

Abstract

بروز رفتارهای اخلاقی مدیران و کارکنان در سازمان، منجر به افزایش سرمایه اجتماعی در سازمان می‌شود. به‌طور کلی، رعایت اخلاق در سازمان، اعتبار و شخصیت سازمان را بهبود بخشیده و تصویری مناسب از سازمان در جامعه، برجای می‌گذارد ازاین‌رو، در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با مراجعه به متون کتب نهج‌البلاغه و غررالحکم و دررالکلم، مضامین اخلاقی در فرایند مدیریت منابع انسانی به‌دست آید. با مراجعه به این کتب، با روش تحلیل مضمون، 448 کد اولیه و درنهایت 9 مضمون فراگیر اخلاقی به‌دست آمد. این مضامین فراگیر اخلاقی عبارتند از «رویکرد توحیدی»، «نظارت برمبنای اجرای حق و عدالت»، «روحیه خدمت‌گزاری»، «الگوبرداری اخلاقی از یکدیگر»، «عدم قضاوت و حفظ آبروی دیگران»، «خوش‌خویی و دوری از زشتی‌ها»، «تلاش در جهت خودسازی»، «حفظ اموال بیت‌المال و سازمان» و «شایسته‌سالاری». پس از آن، هرکدام از مضامین فراگیر اخلاقی در فرایندهای مدیریت منابع انسانی، مورد بررسی قرار گرفتند. درواقع، هرکدام از مضامین فراگیر اخلاقی، به‌منزله نمودهای اخلاقی مدنظر امام علی(علیه‌السلام) و قابل تجلی در این فرایندها هستند. به‌طور کلی می‌توان این مضامین فراگیر اخلاقی را به‌منزله سنجه‌هایی جهت تعیین اخلاقی یا غیراخلاقی‌بودن هرکدام از این فرایندها درنظر گرفت.