مدل شایستگی‌های نیروی انسانی در مراقبت بهداشتی ۴.۰

Abstract

زمینه و هدف: بروز صنعت نسل ۴ در دنیا و به‌ویژه در بخش مراقبت‌های بهداشتی، تحولات زیادی ایجاد کرده است. برای اجرای صحیح این تحول، نیروی انسانی باید شایستگی‌های لازم را داشته باشد. اهمیت این موضوع در بخش مراقبت‌های بهداشتی، به‌دلیل تعاملات انسانی، بیشتر است. پژوهش‌های قبلی به این بحث در حوزه مراقبت‌های بهداشتی توجه زیادی نکرده و مدلی از این شایستگی‌ها در بخش مراقبت‌های بهداشتی ارائه نداده‌اند. شناسایی این شایستگی‌ها و ارائه مدل روابط بین آن‌ها، لازمه تحول در بخش مراقبت‌های بهداشتی کشور است. پژوهش حاضر، به‌منظور پوشش این خلأ پژوهشی اجرا شده است. روش: این پژوهش طی دو مرحله اجرا شده است. در مرحله نخست، به‌منظور شناسایی شایستگی‌ها، از مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با خبرگان استفاده شده است. شیوه نمونه‌گیری در این مرحله، قضاوتی و گلوله برفی و حجم نمونه ۱۵ نفر بوده است. برای تحلیل مصاحبه‌ها، از تحلیل تماتیک استفاده شده است. در مرحله دوم، به‌منظور ارائه مدل، از روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری فراگیر فازی استفاده شده است. ابزار گردآوری داده‌های مرحله دوم، پرسش‌نامه محقق‌ساخته، شیوه نمونه‌گیری، قضاوتی و گلوله برفی و حجم نمونه ۱۰ نفر بوده است. یافته‌ها: بر اساس نتایج، ۳۰ شایستگی شناسایی شد که در قالب ۷ دسته کلی قرار گرفت. از میان شایستگی‌ها، شایستگی‌های «توان ادراکی عالی» و «امکان بهره‌گیری از حواس چندگانه» در مقاله‌های بررسی‌شده مشاهده نشد. مدل ساختاری تفسیری نشان داد که ویژگی‌های شخصیتی، مهم‌ترین و بنیادی‌ترین شایستگی است و پس از آن، شایستگی‌های مهارت تحلیلی، مهارت تحلیلی و مهارت فناورانه مهم‌ترند. نتیجه‌گیری: از آنجا که شخصیت افراد در دوران کودکی شکل می‌گیرد، لازم است فرایندهای جذب بر اساس شایستگی‌های موجود، به‌ویژه شایستگی‌های شخصیتی بازنگری شود. یکی از ابزارهای مهم هر سازمان، ظرفیت سیستم‌های آموزش ضمن خدمت است که از آن برای تقویت سایر شایستگی‌ها بهره می‌برد. در اغلب سازمان‌ها اثربخشی این آموزش‌ها کم شده است. بازنگری سیستم آموزش کارکنان، بر فرایند ایجاد انگیزه، آموزش گروهی و پیگیری‌های مستمر مبتنی است.