بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و میزان پایبندی شهروندان به فرهنگ شهروندی مطالعه موردی: شهروندان شهر تهران در سال ۱۳۹۳

Abstract

در این مطالعه، رابطه بین سرمایه اجتماعی و فرهنگ شهروندی به عنوان مؤلفه­های کلیدی علوم اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته­اند. در دهه­های اخیر، در مفهوم سرمایه اجتماعی و مؤلفه­های اساسی آن شامل مشارکت اجتماعی، انسجام اجتماعی، اعتماد اجتماعی و آگاهی اجتماعی و نیز فرهنگ شهروندی به عنوان عوامل اساسی توسعه اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی جامعه مورد توجه اندیشمندان و صاحب­نظران علوم انسانی و اجتماعی قرار گرفته است. با توجه به این امر، هدف اساسی این مقاله، تبیین وضعیت فرهنگ شهروندی و سرمایه اجتماعی و بررسی چگونگی پیوند و ارتباط این دو مفهوم در جامعه آماری مورد مطالعه می­ باشد. این مطالعه از نوع پیمایش اجتماعی بوده و داده­های تحقیق با استفاده از تکنیک پرسشنامه توأم با مصاحبه جامعه­آماری گردیده است. جامعه­آماری تحقیق کلیه شهروندان 15 سال به بالای شهر تهران در نیمه سال 1393 است. با استفاده از فرمول نمونه­گیری کوکران تعداد 1112 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده­اند. نتایج تحقیق با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، همبستگی مثبت و معنادار بین هر یک از متغیرهای اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، انسجام اجتماعی و آگاهی اجتماعی در مجموع سرمایه اجتماعی با میزان پایبندی شهروندان به فرهنگ شهروندی را در سطح اطمینان 99 درصد مورد تأیید قرار داده است. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره حاکی از میزان تأثیر هر یک از متغیرهای مشارکت اجتماعی، آگاهی اجتماعی و اعتماد اجتماعی بر میران فرهنگ شهروندی به ترتیب برابر با 21/0، 17/0 و 06/0 درصد می­باشد.