بررسی مقایسه‏ ای رضایت از سالمندی در بین سالمندان آسایشگاه و سالمندان ساکن در خانه در شهر کاشان

Abstract

هرچند سالمندی به‌عنوان دوران آسایش و رهاشدن از کار و فعالیت و مشغله‌های گوناگون زندگی به‌شمار می‌آید، اما دارای مسائل و مشکلات متعددی است که باید ازسوی کارشناسان و کارگزاران امور سالمندان مورد شناسایی قرار گرفته و برای آن‌ها چاره‌اندیشی شود. امروزه، در سراسر جهان، جمعیت سالمندان روبه‌گسترش است؛ ازاین‌رو، لازم است مشکلات آن‌ها با استفاده از روش‌های علمی شناسایی شود. در این پژوهش، مسئلۀ رضایت از دوران سالمندی، در بین سالمندانِ مقیمِ آسایشگاه و سالمندانِ ساکن در خانه، مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش، در این مطالعه، روش پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات نیز پرسش‌نامه بوده است. جامعۀ آماری این پژوهش عبارت است از سالمندان آسایشگاه گلابچی و سالمندان ساکن در خانۀ شهر کاشان در سال 89-1388. در این پژوهش، برای تعیین حجم نمونه، از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده استفاده شده است. با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 300 نفر از سالمندان، به‌عنوان حجم نمونۀ پژوهش، مورد بررسی قرار گرفته‌اند. 110 نفر از این تعداد، سالمندان آسایشگاه و 190 نفر دیگر از آن‌ها سالمندان ساکن در خانه هستند. در این پژوهش، برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار آماری SPSS استفاده شده است. در آزمون فرضیات پژوهش، ملاحظه شد که بین جنسیت و وضعیت تأهل و رضایت از اقامت در آسایشگاه، با رضایت از دورۀ سالمندی، رابطۀ معنادار وجود ندارد؛ اما بین متغیرهای نحوۀ زندگی، رضایت از زندگی، روابط خویشاوندی، روابط دوستی و تقدیرگرایی، با رضایت از دورۀ سالمندی، رابطۀ معنادار و مستقیم وجود دارد؛ بدین معنا که به‌موازات بالارفتن میزان متغیرهای مذکور، میزان رضایت از دوران سالمندی نیز افزایش پیدا می‌کند. در تحلیل چندمتغیره نیز ملاحظه شد که متغیر روابط خویشاوندی دارای رابطۀ معنادار با رضایت از سالمندی بوده و بیشترین تأثیر را بر رضایت سالمندان از دورۀ سالمندی داشته است. این متغیر توانسته است 52درصد بر رضایت از سالمندی اثرگذار باشد. در تحلیل مسیر نیز ملاحظه شد که مهم‌ترین متغیرهای اثرگذار بر متغیر وابسته، به‌ترتیب اهمیت، عبارت‌اند از: 1. روابط خویشاوندی؛ 2. روابط دوستی؛ 3. رضایت از دورۀ زندگی و 4. تقدیرگرایی.