مدل ساختاری عوامل فرهنگی ـ اجتماعی تأثیرگذار بر فرآیند ترک پایدار اعتیاد

Abstract

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل فرهنگی و اجتماعی مؤثر بر فرآیند ترک پایدار اعتیاد از دیدگاه متخصصان حوزه اعتیاد انجام پذیرفته است. روش پژوهش حاضر کمی و ابزار تحقیق پرسشنامه است. تکنیک مورداستفاده در پژوهش حاضر تکنیک دیماتل است که بر پایه مقایسه‌های زوجی است. این تکنیک با بهره‌گیری از نظرات خبرگان در استخراج عوامل موجود در سیستم، ساختاردهی سیستماتیک به آن‌ها و با به‌ کارگیری اصول نظریه گراف، ساختاری سلسله مراتبی از عوامل موجود در سیستم همراه با روابط تأثیر گذاری و تأثیرپذیری متقابل عناصر مذکور فراهم می‌آورد. بدین سان شدت اثر روابط مذکور به‌ صورت کمی مشخص می‌ شود. جامعه آماری شامل سیزده نفر از متخصصان و خبرگان حوزه اعتیاد که به‌طور عمده روی اعتیاد و ترک پایدار آن مطالعاتی داشته و صاحب‌ نظر بودند. نتایج تحقیق نشان می دهد که به ترتیب بیشترین تأثیرپذیری مربوط به متغیرهای ترک پایدار اعتیاد، پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی و گروه دوستان می‌باشد. همچنین متغیرهایی که بیشترین میزان تأثیر گذاری را بر ترک اعتیاد داشته‌اند عبارت‌اند از متغیر سلامت روان با 57/1، بی‌هنجاری با 0/1، دین‌داری با 882/0 و کنترل اجتماعی به همراه گروه دوستان با 658/0 که به ترتیب بیشترین تأثیر را بر فرآیند ترک اعتیاد داشته‌اند.