درک تجربۀ ذینفعان از فرایند خصوصی سازی در ایران

Abstract

در پژوهشهای سیاستگذاری اقتصادی، خصوصیسازی راهحلی در جهت افزایش بهرهوری بنگاههای اقتصادی دولتی، کاهش فشار مالی آنهاا بر بودجۀ کشور و توانمندسازی بخش خصوصی است که در طوالنیمدت به بهبود فضای کسب و کار، رشد تولید ناخالص داخلای و ارتااای شاخصهای اقتصادی-اجتماعی جامعه کمک میکند. ارزیابی نتایج پیادهسازی این سیاست در ایران و علل مترتب بر آن، همواره مورد مناقشاه بوده است. این پژوهش درک تجربۀ زیستۀ کنشگران جامعۀ کار و تولید ایران )فعاالن بخش خصوصی، بوروکراتهای بخش دولتی و فعااالن جامعۀ کارگری( را از فرایند خصوصیسازی بررسی کرده است. این پژوهش از نوع کیفی، با روش تحایق نظریاۀ زمیناه ای باوده اسات. روش نمونهگیری نظری و تکنیک اشباع نظری مصاحبه با 31 نفر بوده است. نتایج به دست آمده نشان داد ارزیابی جامعۀ مخاطب از خصوصیسازی در سه دستۀ علی، زمینهای و مداخلهگر طباهبندی شده است. شرایط علی عبارتاند از: فربگای دولات، نظاارت ناکاافی، قاانون گریازی، نباود شفافیت و فضای نامناسب کسب و کار. شرایط زمینهای شامل فادان شایستهساالری در مدیریت، بحران برنامهریزی و اسا تیالی بخاش نامولاد است. شرایط مداخلهگر نیز بر ماولههایی نظیر نگرش اشتباه به خصوصیسازی، فالکت بخش خصوصی و پاارادوک مناافت تیکیاد مای کناد. استراتژیهای کالن شامل اصالح ساختار بودجهریزی کشور، سیاستزدایی از فرآیند تخصیص سرمایه در اقتصااد، تساریت دموکراتیز اسایون و سیاست خارجی توسعهگراست و استراتژیهای سطح خرد مؤلفههایی نظیر تزریق شایستهساالری، تیمین اجتماعی مؤثر، اصالح محایط کساب و کار و احیای اعتماد عمومی را در بر میگیرد. پیامدها هم بر سه پیامد مهم سیاسی، اجتماعی و اقتصادی تمرکز میکند.