تحلیلی بر فرهنگ شهروندی و عوامل مؤثر بر آن (مورد مطالعه: استان لرستان)

Abstract

هدف این پژوهش، تحلیل فرهنگ شهروندیِ افراد 18 تا 65 سال در استان لرستان و عوامل مؤثر بر آن است. پرسش اصلی این است که وضعیت فرهنگ شهروندی در استان لرستان چگونه است و عوامل مؤثر بر آن کدام اند. پژوهش حاضر از نظر روش کمی و از دیدگاه جهت پژوهش کاربردی است که با ابزار پرسش نامه جمع آوری شده است. حجم نمونه 852 نفر برآورد شده و شیوة نمونه گیری چندمرحله ای بوده است، به طوری که پس از رعایت مراحل نمونهگیری از شش شهرستان خرمآباد، بروجرد، الیگودرز، کوهدشت، الشتر و پلدختر، از هر شهرستان یک شهر و دو روستا متناسب با حجم جمعیت، انتخاب شدند. در پژوهش حاضر، از رویکرد جمهور یگرایی (مدنی و جدید) و تلفیقی از نظریههای مارشال، ترنر، جانوسکی و روثستاین استفاده شده است. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان میدهد که میانگین نمرة شاخص فرهنگ شهروندی 108 از 141 است که مقدار آن نسبتاً بالاست. نتایج پژوهش نشان داد که / برابر با 07 هرچند برحسب خاستگاه زندگی شهروندان (روستا، عشیره و شهر)، تفاوت معناداری در فرهنگ شهروندی وجود دارد. بین متغیرهای پایگاه اقتصادی- اجتماعی و استفاده از رسانههای جمعی با فرهنگ شهروندی نیز رابطة معناداری وجود نداشت. نتایج اجرای آزمون هم بستگی پیرسون، وجود رابطة مثبت و قوی متغیر هویت اجتماعی، رابطة مثبت و متوسط متغیرهای احساس امنیت اقتصادی، اعتماد اجتماعی و گرایش به تعلقات قوم ی طایفهای و رابطة مثبت و ضعیف متغیر پنداشت از عملکرد نظام سیاسی را با فرهنگ شهروندی تأیید کرد. نتایج الگوی معادلات ساختاری نیز نشان میدهد که در مجموع متغیرهای پی شگفته می توانند 53 درصد از واریانس کلی متغیر وابستة فرهنگ شهروندی را تبیین کنند.