تبیین جامعه شناختی رابطه فردگرایی و تغییر در ساختار خانواده

Abstract

زمینه و هدف جامعه ایران به واسطه تحولات ساختاری و ارزشی در دو دهه اخیر، تغییرات گسترده ای را در حوزه خانواده تجربه کرده است. تبیین های نظری متنوعی در مورد علل تغییر در خانواده ارایه شده است. برخی از آن ها بر نقش تغییرات فرهنگی نظیر رشد فردگرایی تاکید کرده اند. با رشد فردگرایی، تاکید بر هویت فردی و شخصیت مستقل، مبنای تنظیم روابط اجتماعی می شود. برای تبیین موضوع پژوهش از نظریه های الیزابت بک، ریتا والینوا و اریک وایدمر استفاده شد. روش پژوهش حاضر به صورت کمی و پیمایشی بین ۷۵۴ نمونه از افراد متاهل بالای ۱۵ سال ساکن شهر بجنورد در سال ۱۳۹۸ انجام شد. داده ها با استفاده از پرسش نامه، گردآوری و با استفاده از آزمون پیرسون و همبستگی کانونی تحلیل شده است. یافته ها نتایج آماره پیرسون حاکی از آن است که بین فردگرایی و متغیرهای تحقیق رابطه معناداری وجود دارد. نتایج نتایج تحلیل همبستگی کانونی نشان می دهد ساختار خانواده ایرانی تحت تاثیر فردگرایی در چهار عامل مهم ازدواج گریزی، انزوای اجتماعی، حمایت اجتماعی (خانواده، افراد مهم و دوستان)، توزیع قدرت (قلمرو قدرت، ساخت قدرت و شیوه اعمال قدرت) تغییر کرده است. در بین این عوامل، انزوای اجتماعی (۸۶۰/۰) اولین متغیری است که تحت تاثیر فردگرایی تغییر می کند.