شناسایی و تفکیک هاله های ژئوشیمیایی با روش های خوشه بندی سلسله مراتبی، تکینگی و ماشین بردار پشتیبان

Abstract

در پروژه¬های اکتشافی، شناسایی ناهنجاری¬های ژئوشیمیایی در مناطق مختلف ممکن است تحت تاثیر فرآیندهای زمین¬شناسی، پیچیده¬گی¬های خاصی پیدا کنند. برای حل این ابهامات باید از روش¬های مختلف، جهت درک صحیحی از اطلاعات موجود، استفاده شود. در این تحقیق با بیان مفهوم خوشه¬بندی سلسله مراتبی جهت شناسایی عناصر مرتبط با کانی¬سازی، تکینگی و نحوه ترسیم نقشه¬های تکینگی در قالب مدل¬های مولتی¬فراکتال و روش ماشین بردار پشتیبان، نواحی ناهنجار که احتمال کانی¬سازی در آن وجود دارد از مناطق زمینه تفکیک می¬شود. در ابتدا با روش خوشه¬بندی سلسله مراتبی و با استفاده از روش وارد، در خوشه¬های ایجاد شده، دو عنصر طلا و مس بعنوان عناصر مرتبط با کانی¬سازی شناسایی شدند. برای محاسبه شاخص تکینگی این دو عنصر، در هر نقطه از روش مبتنی بر پنجره و رابطه توانی عیار- مساحت استفاده شد. در نهایت با تفکیک مقادیر شاخص تکینگی به دو بخش آموزش و آزمایش و با کمک روش SVM فرایند طبقه¬بندی و تخمین مقادیر شاخص تکینگی جهت شناسایی مناطق آنومال برای مناطق مجهول صورت پذیرفت. مطالعه موردی بر روی داده¬های مربوط به نمونه¬های سطحی خاک در محدوده کانسار مس پورفیری غنی از طلای دالی به مساحت 900×800 متر مربع واقع در کمربند ماگمایی ارومیه- دختر انجام شده است. نتایج حاصل از روش ترکیبی استفاده شده در این پژوهش با مطالعات قبلی مطابقت خوبی را نشان می¬دهد. در نتیجه استفاده از این روش¬های ترکیبی معرفی شده می¬تواند راهنمای مناسبی در جهت تولید نقشه¬های ژئوشیمیایی در مناطق ناشناخته گردد.