بررسی اثرات خشکسالی بر کارایی مصرف آب در اقلیم و کاربریهای مختلف (مطالعه موردی: استان تهران)

Abstract

در این مطالعه به بررسی اثرات خشکسالی بر کارایی مصرف آب (WUE ) در اقلیم و کاربریهای مختلف استان تهران پرداخته شود. برای محاسبه کارآیی مصرف آب از محصولات تولید ناخالص اولیه ) GPP (، تبخیر و تعرق ) ET ( حاصل از سنجنده مودیس و شاخص خشکسوالی پوالمر ) PDSI ) استفاده شد. سپس روند تغییرات شاخص تولید ناخالص اولیه، تبخیر و تعرق، کارایی مصرف آب و خشکسالی در بازه زمانی 2۲21 و 2۲۲1 با استفاده از رگرسیون خطی و آزمونهای من کندال و شیب تخمینگر سن محاسبه و به دنبال آن از پاسو کوارایی مصورف آب بوه خشکسوالی در اقلویم و - کاربریهای مختلف با استفاده از آنالیز همبستگی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتای حاصل از بررسی روند تغییرات شاخصهای ET ، GPP و PDSI با ۹۹ درصد افزایش و - /۱3، ۱۸/2۱ ،۱1/ آزمون من کندال نشان داد که به ترتیب 1۱ WUE ۶۸ درصد کاهش یافته است کوه ایون نتوای توسو /24 آزمون شیب تخمینگر سن نیز تأیید شد. بررسی رابطه کارایی مصرف آب و خشکسالی در اقلیم و کاربریهای مختلف نشان داد که در اقلیم خشک ۱1 درصد رابطه مثبت داشوته اسوت. اراضیکشواورزی، / ۶۱ درصد رابطه منفی و کاربری مرتع ۹۸ / ۹1 و ۹3 / اراضی کشاورزی و بوتهزار به ترتیب ۱۸ ۱4 درصد کاهشی بوده است. در / ۸4 درصد افزایشی و در کاربری جنگل ۱۶ /2۶ ،۸۸/22 ،۱۱/ مرتع و بوتهزار مربوط به اقلیم نیمهخشک بهترتیب 3۱ ۹1/ ۶3 درصد از مساحت مورد مطالعه در کاربریهایکشاورزی، مرتع و بوتهزار رابطوه مثبوت و 3۲ /41 ،۸۲/4۱ ،۱3/ اقلیم نیمهمرطوب بهترتیب 4۶ ۱۲ درصود از اراضوی / ۸1 و ۱۸ /1۱ ،۸۸/ درصد از کاربری جنگل رابطه منفی داشوته اسوت. در اقلویم مرطووب اثرگوااری منفوی خشکسوالی در ۲4 کشاورزی، مرتع و جنگل مشاهده شده است. بهطور کلی با توجه به نتای ذکر شده، خشکسالی اثر منفی بور کوارآیی مصورف آب در اسوتان تهوران داشته است و میتوان گفت که مقاومت اکوسیستم در برابر خشکسالی توس همبستگی مابین شاخص خشکسوالی و کوارایی مصورف آب مشوخص میشود.