پیش‌بینی بزهکاری چندبعدی بر اساس نمویافتگی عاطفی و سرکوب افکار: نقش تعدیل‌کنندگی جنسیت

Abstract

بزهکاری یکی از مشکلات دوره نوجوانی است که می‌تواند سبب اختلال در نظم اجتماعی و مشکلات جدی در سطوح مختلف شود و عوامل متعددی در بروز آن دخالت دارند. هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی بزهکاری چندبعدی بر اساس نمویافتگی عاطفی و سرکوب افکار و بررسی نقش تعدیل‌کنندگی جنسیت انجام شد. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان کاشان در سال تحصیلی 1400-99 بود که از این میان تعداد 90 نفر از دانش‌آموزان به روش نمونه‌گیری در دسترس مورد مطالعه قرار گرفتند.گردآوری داده‌ها با پرسشنامه‌های بزهکاری چندبعدی (سهامی و همکاران، 1396)، نمویافتگی عاطفی (سینگ و بهارگاوا، 1974) و سیاهه سرکوب خرس سفید (وگنر و زاناکـاس، 1994) انجام شد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون همزمان نشان داد که هر دو متغیر نمویافتگی عاطفی (0/45=β) و سرکوب افکار (0/24=β) می‌توانند بزهکاری چندبعدی را در نوجوانان پیش‌بینی کنند. هم‌چنین بررسی نقش جنسیت در رابطه بین نمویافتگی عاطفی و سرکوب افکار با بزهکاری مورد تأیید قرار گرفت؛ بدین معنا که تأثیر این دو متغیر بر بزهکاری در دختران و پسران متفاوت است و در پسران سرکوب افکار 36% و نمویافتگی عاطفی 41% از بزهکاری و در دختران نیز نمویافتگی عاطفی 49% بزهکاری را پیش‌بینی می‌کند. لازم به ذکر است که متغیر سرکوب افکار در گروه دختران قادر به پیش‌بینی بزهکاری چندبعدی نبود. در نهایت می‌توان با بهره‌گیری از این نتایج و ارائه آموزش‌های مربوط به تقویت نمویافتگی عاطفی و راهبردهای سازگارانه مقابله با استرس و تنش، گام بلندی در جهت کاهش بزهکاری در نوجوانان برداشت.