بررسی عوامل فرهنگی مؤثر بر طلاق در جامعه‌ی کنونی ایران

Abstract

ازدواج و خانواده در تمامی اعصار و جوامع از قداست خاصی برخوردار بوده است. در گذشته‌های دور، کلمه طلاق برای خانواده‌های ایرانی واژه ناپسند و زشت محسوب می‌شده که حتی از به کار بردن آن نیز ابا داشته‌اند، اما امروزه نه تنها این کلمه کلمه‌ای ناپسند نیست بلکه به راحتی از آن استفاده می‌شود و بر سر زبان‌هاست. هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر در به وجود آمدن یا تشدید این آسیب اجتماعی بوده است. با مطالعه منابع و پژوهش‌های متعدد درباره طلاق ما به این نتیجه دست یافتیم که یکی از علت‌های اصلی طلاق وضعیت فرهنگ جامعه است و زمانی که فرهنگ جامعه دچار آسیب شود پدیده منفور طلاق نیز رو به افزایش می‌گذارد. در این زمینه، بر اساس تحلیل یافته‌های پژوهش‌های نظری و تجربی پیشین، ملاحظه شد که عوامل فرهنگی زیر در بروز طلاق نقش مهمی دارند: تغییر نگرش نسبت به ازدواج، آرمان‌زدگی، افزایش سطح انتظارات مادی و غیرمادی، کاهش حساسیت فرهنگ عمومی نسبت به طلاق، تغییر فرهنگ مشارکت اجتماعی و نقش‌های جنسیتی، گسترش روابط آزاد با جنس مخالف و اختلاط ناسالم زن و مرد، تأثیر منفی رسانه‌های ارتباط جمعی، انحرافات و نارضایتی جنسی، عدم تعهد به همسر، تغییر هنجارها در شیوه‌های همسر‌گزینی، غلبه فرهنگ استقلال‌طلبی و فردگرایی، تغییر در الگوی مصرف و فرهنگ اقتصادی خانواده، مداخله اطرافیان، کم‌رنگ شدن ارزش‌های اخلاقی و دینی، کاهش آستانه صبر و سازش‌پذیری، کم‌توجهی نسبت به کسب مهارت‌های زندگی، تفاوت در پایگاه اقتصادی و اجتماعی همسران.