عوامل مؤثر بر طرد اجتماعی سالمندان در شهرهای کاشان و آران و بیدگل

Abstract

مقدمه: یکی از موضوعات مهم در هر جامعه‌ای، توجه و برنامه‌ریزی برای سالمندان در جامعه است تا از انزوا و طرد این افراد جلوگیری گردد. از این رو، پژوهش حاضر درصدد سنجش عوامل مؤثر بر طرد اجتماعی سالمندان در شهرهای کاشان و آران و بیدگل برآمده است. با توجه به این که جمعیت سالمند شهرهای کاشان و آران و بیدگل از میانگین جمعیت سالمند کشور بیشتر است، در این شهرها باید توجه خاصی به سالمندان و زندگی آنها داشت. روش: این پژوهش با روش پیمایشی انجام شده و حجم نمونه‌ی پژوهش، با استفاده از فرمول کوکران، 320 نفر بوده است. در این پژوهش جهت تعیین افراد نمونه از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که: بین حمایت خویشاوندان، حمایت فرزندان، سرمایه¬ی اجتماعی، سرمایه¬ی اقتصادی، حمایت سازمان¬های رسمی و اوقات فراغت سالمندان و طرد اجتماعی سالمندان رابطه‌ی معنادار و معکوس وجود دارد. اما بین متغیرهای حمایت سازمان¬های غیررسمی، سن، تحصیلات و جنس سالمندان و طرد اجتماعی آنها رابطه¬ی معنادار وجود نداشته است. در تحلیل چندمتغیره و تحلیل مسیر نیز از میان شش متغیر مستقلی که دارای رابطه¬ی معنادار و معکوس با متغیر وابسته¬ی پژوهش بوده¬اند، دو متغیر، یعنی سرمایه¬ی اقتصادی و حمایت فرزندان، دارای تأثیر مستقیم بر متغیر وابسته¬ی پژوهش بوده¬اند. بحث: بر اساس یافته‌های تجربی این پژوهش می‌توان گفت هرچه سالمندان در فعالیت¬های زندگی روزمره درگیر باشند، به سرمایه¬های مختلف دسترسی بیشتر داشته باشند، بیشتر مورد حمایت خانواده و جامعه قرار بگیرند و بیشتر به آنها توجه شود، کمتر احساس طرد خواهند داشت. اما اگر آنها در فعالیت¬های جامعه مشارکتی نداشته باشند و مورد حمایت و توجه خانواده و جامعه نباشند، کم‌کم از نظر اجتماعی طرد و منزوی می‌شوند.