تغییر ملاک‌های عشق: چالش عشق در رویارویی با مدرنیته

Abstract

در جهان قبل از انقلاب صنعتی، عشق به مثابه تابویی در مقابل ارزش¬ها و هنجارهای جامعه تلقی می¬شد و عامه مردم نه تنها از این حیث نمی¬توانستند عاشق شوند بلکه درک درستی هم از عشق نداشتند، چرا که دارای ثروت نبودند و نتیجه این نداشتن ثروت، بی¬بهره ماندن از رفاه بود و نتیجه بی¬بهره ماندن از رفاه همانا نداشتن درکی از عشق و عاشقی بود. اما پس از انقلاب صنعتی و با توجه به تغییراتی که این انقلاب به وجود آورد، سطح دستمزد افراد بالاتر رفته و در نتیجه پول برای افراد معنای خاصی پیدا کرد. نتیجه این فرایند دستیابی افراد به سطوحی از رفاه بود که خود نیز منتج به درک عشق و عاشقی شد. پس از انقلاب صنعتی و با رشد شهرنشینی فردیت و آزادی¬های فردی رشدی روزافزون به خود گرفتند، تا جایی که ارزش¬ها و هنجارهای اجتماعی جای خود را به فردیت دادند و در نهایت این فرایند اجازه عاشق شدن را به افراد می¬داد و افراد می‌توانستند برخلاف جوامع قبل از انقلاب صنعتی روابط خود را نه صرفاً بر ازدواج که بر عشق نیز بنا نهند. در این پژوهش با نمونه‌گیری هدفمند سه فیلم غرور و تعصب، ولنتیان غمگین و من قبل از تو مورد بررسی و تحلیل کیفی قرار گرفته شد. نتیجه این تحلیل ادعای مبنی بر تأثیر پول و ثروت بر عاشق شدن را تأیید می¬کند، به شکلی که در دوران اولیه¬ای که عامه نیز می¬توانستند عاشق شوند عشق، یک عشق کامل است، یعنی ویژگی¬های مثلث عشق استرنبرگ را کمابیش و بدون عامل دیگری دارد. اما با فاصله گرفتن از سال‌های اولیه انقلاب صنعتی، ملاک¬های دیگری بر عاشق شدن تحمیل شدند که عبارتند از پول و جذابیت جنسی. بنابراین، برای عاشق شدن و اثبات عشق به معشوق مهمترین راه، روی آوردن به خرید انواع کالاها و خدمات است. اما در ادامه ملاک دیگری نیز بر عاشق شده افزوده می¬شود به نام جذابیت جنسی؛ یعنی فرد برای آن که عاشق شود یا افرادی را عاشق خود کند، باید از نظر جنسی جذابیتی مسحورکننده داشته باشد.