تأثیر فقر دیجیتال بر تحقق مصالح عالیه کودک در عصر فناوری با رویکرد حقوق بشر و حقوق ایران

چکیده مقاله

فقر دیجیتال به‌عنوان یک چالش نوین در دنیای امروز، تأثیرات عمیقی بر تحقق حقوق و مصالح عالیه کودکان دارد. در دنیای کنونی، که فناوری‌های دیجیتال به یکی از ارکان اصلی توسعه فردی و اجتماعی تبدیل شده‌اند، دسترسی نابرابر کودکان به این فناوری‌ها می‌تواند به تضعیف حقوق بنیادین آنها منجر شود. این مقاله با هدف تحلیل دقیق ابعاد مختلف فقر دیجیتال و اثرات آن بر تحقق مصالح عالیه کودک، به بررسی جایگاه آن در اسناد بین‌المللی حقوق بشر و چارچوب‌های قانونی ایران پرداخته است. پژوهش حاضر از روش توصیفی-تحلیلی بهره می‌برد و ضمن استفاده از منابع کتابخانه‌ای، به تحلیل تأثیر فقر دیجیتال بر آموزش، مشارکت اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کودکان پرداخته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که فقر دیجیتال نه‌تنها دسترسی به آموزش و اطلاعات را محدود کرده، بلکه باعث تشدید نابرابری‌های اجتماعی و فقر فرهنگی می‌شود. این مسئله، به‌ویژه در کشورهایی مانند ایران که با چالش‌های زیرساختی و اقتصادی مواجه هستند، نیازمند توجه ویژه در سیاست‌گذاری‌هاست. بررسی تطبیقی نشان می‌دهد که اگرچه برخی اسناد بین‌المللی و قوانین داخلی ایران به تأمین حقوق کودک پرداخته‌اند، اما در عمل، به‌ویژه در حوزه دسترسی به فناوری‌های نوین، سیاست‌های جامعی وجود ندارد. در پایان، مقاله پیشنهادهایی چون تقویت زیرساخت‌های دیجیتال در مناطق محروم، آموزش سواد دیجیتال به کودکان و خانواده‌ها، توسعه سیاست‌های حمایتی ویژه و بازنگری در قوانین ملی برای تضمین دسترسی برابر به فناوری‌ها ارائه می‌دهد. این اقدامات، گام‌های ضروری برای تحقق عدالت دیجیتال و تأمین مصالح عالیه کودکان به شمار می‌آیند.