بررسی حقوقی کودک آزاری از نوع سهل انگاری و بی توجهی

چکیده مقاله

باور عمومی بر آن است که والدین مهم‌ترین نقش را در مراقبت، رشد و تربیت کودکان ایفا می‌کنند؛ اما در برخی موارد، همین نقش به‌واسطه غفلت و بی‌توجهی، می‌تواند به بستری برای آسیب‌های جدی جسمی و روانی تبدیل شود. کودک‌آزاری ناشی از سهل‌انگاری، که اغلب فاقد عنصر عمد در رفتار والدین است، یکی از پیچیده‌ترین مصادیق بزه‌دیدگی کودکان به شمار می‌آید و به‌رغم پنهان‌ماندن در پس روابط خانوادگی، آثار و پیامدهای جبران‌ناپذیری را برای کودک به همراه دارد. پژوهش حاضر، با تکیه بر روش توصیفی ـ تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای، به بررسی ابعاد حقوقی این پدیده با تمرکز بر قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب ۱۳۹۹ می‌پردازد. در این راستا، ضمن واکاوی مفاهیم، پیشینه تاریخی و سیاست جنایی افتراقی در قبال کودک‌آزاری، به تحلیل بند «الف» ماده ۳ و ماده ۹ آن قانون پرداخته شده است تا جایگاه حقوقی والدین در قبال ترک فعل یا تقصیر مورد ارزیابی قرار گیرد. یافته‌ها نشان می‌دهد که هرگونه بی‌توجهی به نیازهای اساسی کودک از سوی والدین، ولو بدون قصد مجرمانه، می‌تواند واجد وصف کیفری باشد و با دخالت نهادهایی چون سازمان بهزیستی، ضابطین قضایی یا دادستانی همراه شود. در نتیجه، قانون‌گذار با جرم‌انگاری چنین رفتارهایی، از اصول پیشگیرانه در حمایت از حقوق کودک بهره گرفته است.