بررسی و تحلیل معیارهای طبرسی در نقدمتنی احادیث تفسیری

چکیده مقاله

حدیث از جمله منابع تفسیر اجتهادی و تنها منبع تفاسیر روایی است، بدین سبب تفاسیر قرآن غالبا خالی از روایت نبوده و از جمله منابع روایی محسوب می شوند. مجمع البیان از فضل بن حسن طبرسی یکی از تفاسیر امامیه و دایرة المعارف علوم قرآنی و تفسیری است. در این تفسیر روایاتِ امامیه و اهل سنت و اقوال مفسرین پُرشمار است. مفسّر تنها به نقل روایت بسنده نکرده و در مواردی به نقدِ روایات نیز پرداخته است. این نوشتار در پاسخ به این پرسش که طبرسی در نقد متنی روایات از چه معیارهایی بهره برده، نوشته شده است. در این پژوهش با روش کتابخانه ای، توصیفی و تحلیلی نشان داده شده است که مفسر با استناد به معیارهای قرآن، سنت قطعی، عقل، تاریخ قطعی، اصول اعتقادی، و مبانی فقهیِ امامیه، به نقد متنی روایاتِ تفسیری پرداخته و آیات دال بر عصمت انبیاء معیار قرآنی او در نقد اغلب روایات تفسیری مرتبط با داستان انبیاء است.