بررسی تجلیل موضع¬گیری¬های امام سجاد (ع) در برابر بنی‌امیه

فاطمه حسام محمدی

بر طبق نقل تاریخی، یکی از قبایلی که پیامبر (ص) از زمان تبلیغ دین اسلام با آن‌ها مبارزه می‌کردند بنی امیه هستند. بنی امیه از زمان جاهلیت با خاندان پیامبر (ص) درگیری داشتند و از ابراز آن ابایی نداشتند ابوسفیان نمونه بارز این خاندان است که جنگ‌های او بر علیه پیامبر (ص) حاکی همین کینه است. این کینه حتی بعد از رحلت پیامبر (ص) نیز وجود داشت و در خاندان ایشان نمود پیدا کرد. عثمان معاویه یزید و باقی خاندان بنی امیه همیشه در پی برتری طلبی بر پیامبر (ص) بودند و این امر را بر نمی‌تابیدند که پیامبر (ص) از طرف خدا فرستاده شده آن‌ها سرانجام در واقعه کربلا کینه خود را بطور کامل نشان داده و آن فجایع را به بار آوردند.

بنی امیه چون به عنوان جانشینان پیامبر (ص) غصب خلافت کرده بودند باید ظاهری اسلامی به خود می‌گرفتند در حالی که خود از اساس مخالف با اسلام بودند و این را از سخن ابوسفیان خطاب به عثمان می‌توان دریافت. از این رو باید اسلامی ساختگی بنا می‌کردند تا در سایه آن به حکومت خود هم ادامه دهند. این اسلام آن‌ها با اسلام حقیقی تفاوتی بسیار داشت لذا امام سجاد (ع) تلاش کردند اسلام حقیقی را به مردم نشان دهند.

در مورد زندگی امام سجاد (ع) کتاب‌های زیادی نوشته شده است که بیشتر به عبادات و زهد و مسایل عبادی ایشان پرداخته شده و از برخی مسایل بدور است در حالی که این تحقیق سعی دارد این موضوع مهم را مورد بررسی قرار دهد که امام سجاد (ع) بغیر از این مسایل به مبارزه سیاسی هم می‌پرداختند که همان مبارزه با زبان درس و دعاست. امام (ع) آنقدر زیبا به این مبارزه پرداختند که خود بنی امیه هم متوجه نشدند چون آن‌ها امام را «خیر لا شر فیه» می‌نامیدند چون برای حکومتشان دردسری نداشت. ولی امام با احتیاط تمام توانستند نقشه آن‌ها را خنثی کنند. چون بنی امیه در پی محو کامل اسلام بودند ولی مبارزات امام سجاد (ع) این اجازه را به آن‌ها نداد و اسلام حقیقی را از طریق جلسات درس و دعا به آن‌ها نشان داد.

کلمات کلیدی: بنی امیه، امام سجاد (ع)، اندیشه‌های کلامی، امامت، حکومت