بررسی ارتباط هیدرولیکی آبخوان کاشان با دریاچه نمک مجاور آن و تعیین منشاء شوری ایحاد شده در آبخوان

Abstract

برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی منجر به کاهش کیفیت آب‌های زیرزمینی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک می شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی دلایل اصلی شور شدن آبخوان کاشان است که در مجاورت دریاچه نمک قرار گرفته است. جهت انجام این مطالعه 53 حلقه چاه واقع در آبخوان کاشان مورد بررسی قرار گرفت. پس از انتخاب چاه‌ها با گسترش مناسب، 74 نمونه آب از چاه‌های منتخب جمع‌آوری و از نظر شیمیایی و یونی (پارامترهای EC، Na+، K+، Ca2+، Mg2+، Cl-، HCO3-) بررسی شد. بر اساس نتایج حاصل، جهت حرکت جریان آب زیرزمینی در این آبخوان از غرب سفره به سمت شرق آبخوان است، به استثنای منطقه شمال‌شرق آبخوان که جریان برگشتی از سمت دریاچه نمک به سمت داخل آبخوان وجود دارد. نتایج این مطالعه نشان داد که شور شدن آبخوان دشت کاشان در مناطق مختلف دو دلیل عمده دارد: برداشت بی رویه آب‌های زیرزمینی از طریق چاه‌های بهره برداری، بالا آمدن مخروطی شکل آب شور و بروز پدیده آپکنینگ که غالبا در مناطق مرکزی و جنوبی آبخوان رخ می دهد و وجود جریان برگشتی از سمت دریاچه نمک و هجوم آب شور به سمت داخل آبخوان که غالبا در مناطق شمال و شمال‌شرقی آبخوان اتفاق می افتد