طراحی مدل پیش‌بینی انعطاف‌پذیری شناختی بر اساس تحلیل روند تغییرات چرخه زندگی در زوجین متقاضی طلاق

Abstract

هدف پژوهش حاضر طراحی مدل پیش‌بینی انعطاف پذیری شناختی بر اساس تحلیل روند تغییرات چرخه زندگی در زوجین متقاضی طلاق بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و بر اساس معادلات ساختاری بود و جامعه‌آماری زوجین متقاضی طلاق مراجعه کننده به دادگاه خانواده در 6 ماه اول سال 1397 در استان آذربایجان‌شرقی بودند. با استفاده روش نمونه گیری هدفمند ، 200 زوجین (400 نفر) که دارای ملاک‌های ورود به پژوهش بودند به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه انعطاف‌پذیری شناختی (دنیس و وندروال، 2010) بود. داده‌ها با استفاده از روش معادلات ساختاری و تحلیل مسیر و نرم افزار AMOS تحلیل شدند. نتایج نشان داد که مدل ساختاری پژوهش برازش قابل قبولی با داده‌های پژوهش دارد. نتایج تحلیل روند حاکی از آن بود که تغییرات انعطاف‌پذیری شناختی در مراحل گوناگون چرخه‌زندگی زوجین متقاضی طلاق معنادار است و بیشترین میزان انعطاف‌پذیری شناختی در مراحل عقد و بدون فرزند می¬باشد. همچنین انعطاف‌پذیری شناختی زوج‌ها با ورود اولین فرزند کاهش می‌یابد و کمترین انعطاف‌پذیری شناختی زوج‌ها در دوره نوجوانی فرزند است و در مرحله آشیانه خالی دوباره افزایش می‌یابد (P<0.01). نتایج پژوهش شواهدی را پیشنهاد می‌‌کند که انعطاف‌پذیری شناختی همسران از مراحل چرخه زندگی خانوادگی تبعیت می‌کند. لذا پیشنهاد می‌شود زوج ها به آموزش مهارت‌های اجتماعی لازم به نوجوان توجه کنند و با بعد از دوره نوجوانی فرزند، روابط خود را با اطرافیان دوباره بازسازی کنند.