| نویسندگان | منصوره قوام |
|---|
| تاریخ انتشار | ۰-۰-۰۱ |
|---|
| نوع نشریه | چاپی |
|---|
چکیده مقاله
بومادران( Achillea millefolium) یکی از گونه های با ارزش دارویی و صنعتی موجود در مراتع ایران و متعلق به خانواده کاسنی Asteraceae است. این گیاه در ایران دارای دو زیر گونه شامل:elbursensis Achillea millefolium subsp. (بومادران البرزی) وAchillea millefolium subsp. millefolium (بومادران هزاربرگ) می باشد که از نظر اختصاصات ظاهری بسیار شبیه به هم بوده و تنها از نظر ارتفاع، اندازه و رنگ گل آذین با هم تفاوت دارند. به منظور بررسی و مقایسه کمیت و کیفیت اسانس دو زیرگونه، نمونه برداری آن ها در هنگام گلدهی در اوایل تیر ماه در دو رویشگاه دیزین (3350متر) و سیاه بیشه (2100 متر) به طور تصادفی صورت گرفت. پس از خشک کردن نمونه ها در هوای آزاد، استخراج اسانس به روش تقطیر با آب (Clevenger) و شناسایی اجزای اسانس با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS)صورت گرفت.. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان می دهد راندمان اسانس گل و برگ در نمونه البرزی به ترتیب (46/2 و 82/0 درصد) به مراتب بالاتر از نمونه های مشابه در بومادران هزاربرگ (56/0 درصد و 12/0 درصد) بود. مقایسه ترکیبهای مهم اسانس گل و برگ بومادران البرزی گویای آن است که بخش عمده تشکیل دهنده اسانس هر دو اندام ترکیب کامازولن می باشد و همواره در گل (3/79 درصد) بیشتر از برگ 2/69 درصد) بوده است. این در حالی است در بومادران هزاربرگ ترکیب 1و8 سینئول ترکیب اصلی در گلها با 4/14% می باشد که مقدار این ترکیب در برگها به 6/5% تقلیل می یابد. در برگها ترکیب سیس کادین4-اِن-7-اُل(cis-cadin-4-en-7-ol) با 5/25٪ بالاترین میزان ترکیبات را به خود اختصاص داده است