تبیین عوامل اجتماعی و فرهنگی سرمایه اجتماعی به مثابه مؤلفه کلیدی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

چکیده مقاله

امروزه سرمایۀ اجتماعی با توجه به مؤلفه های اساسی اعتماد اجتماعی، انسجام و همبستگی اجتماعی، مشارکت اجتماعی و آگاهی اجتماعی به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مورد توجه اندیشمندان و صاحب نظران علوم اجتماعی قرار گرفته است. بر این مبنا، نقصان و بحران در سرمایۀ اجتماعی به عنوان مهم ترین چالش انسانی توسعه قلمداد گردیده و متقابلاً، ارتقاء ابعاد آن فرصت بی بدیلی در جهت تحقق الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت تلقی می گردد. بر این اساس، هدف اساسی این مقاله بررسی - وضعیت سرمایۀ اجتماعی شهروندان و چگونگی پیوند و رابطۀ هر یک از عوامل اجتماعی و فرهنگی هویت اجتماعی، سرمایه فرهنگی و پایگاه اقتصادی و اجتماعی بر میزان سرمایۀ اجتماعی در منطقه کاشان به عنوان منطقه مرکزی ایران می باشد. این مطالعه از نوع پیمایش اجتماعی بوده و برای جمع آوری داده های تحقیق از تکنیک پرسشنامه توأم با مصاحبه استفاده شده است. نتایج تحقیق در سطح اطمینان 44 درصد وجود همبستگی مثبت و معنی دار بین متغیرهای هویت اجتماعی و سرمایه اجتماعی و در سطح اطمینان 41 درصد، پایگاه اقتصادی و اجتماعی با میزان سرمایۀ اجتماعی شهروندان را نشان می دهد. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیونی بر روی متغیرهای تحقیق، نقش عوامل هویت اجتماعی و سرمایه فرهنگی بر سرمایه اجتماعی را مورد تأیید قرار داده است.