مدل سازی ساختاری تفسیری عوامل مؤثر بر مهاجرت منابع انسانی از ایران

چکیده مقاله

مقدمه و هدف پژوهش: مهاجرت منابع انسانی یکی از عوامل مهم مؤثر بر توسعه کشورها است که بیانگر اهمیت شناسایی عوامل مؤثر بر مهاجرت است. در کنار عوامل مؤثر بر مهاجرت، تعیین روابط و سطحبندی این عوامل بر اساس میزان تأثیرگذاری و نوع تأثیرگذاری نیز از پرسشهای مهم در این زمینه است؛ بنابراین هدف این پژوهش شناسایی علل مؤثر بر مهاجرت نیروی انسانی و تعیین نحوه تعامل بین آنها است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع تحقیق ترکیبی )کمی-کیفی( هست. ابتدا عوامل مؤثر با بررسی ادبیات، تحلیل محتوا و تحلیل تم پژوهشهای مرتبط، استخراج گردید. در مرحله بعد با استفاده از تکنیک مدلسازی ساختاری تفسیری ) ISM ( و براساس نظرات خبرگان دانشگاهی و اجرایی، روابط بین عوامل مختلف تعیین و تحلیل شد. ابزار گردآوری داده جدول ماتریسی محقق ساخته و واحد تحلیل نیز مضمون مستخرج از پیشینه است. یافتهها: با مرور سیستماتیک پیشینه نظری و عملی 00 عامل اثرگذار شناسایی شدند که در 10 دسته اصلی قرار گرفتند. تحلیل روابط متغیرها منجر به استخراج یک مدل شش سطحی شد. شرایط محیطی و اقلیمی، سطح توسعه اقتصادی، جهانیشدن و ارزشهای جهانوطنی، توسعه فرهنگی، کیفیت حکمرانی، سطح رفاه و امکانات معیشتی با قرارگیری در سطح پنجم و ششم مهمترین عوامل محسوب میشوند. همچنین پس از تحلیل MICMAC متغیرها در سه گروه متغیرهای مستقل یا کلیدی، ارتباطی و وابسته قرار گرفتند و هیچ متغیری در گروه متغیرهای خودگردان قرار نگرفت که نشاندهنده به همپیوستگی و تعامل متغیرها در شکلدهی به مهاجرت است نتیجهگیری: با توجه به سطحبندی و روابط بین عوامل تأثیرگذار هرگونه برنامهریزی جهت نگهداشت سرمایه انسانی مستلزم نگاهی همهجانبه و توجه به سطوح بنیانی است.