مدل عوامل مؤثر بر هویت اجتماعی با استفاده از رویکرد مدل‌سازی ساختاری تفسیری

چکیده مقاله

هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل مؤثر در هویت اجتماعی زنان در ایران و ارائۀ مدل ساختاری و تفسیری برای به‌منظور نگاهی جامع و الویت­مند به مسئله است. پژوهش از نوع کاربردی است. در ابتدا با مرور نظام­مند پژوهش­های انجام‌شده در زمینۀ هویت اجتماعی زنان، عوامل مؤثر در هویت اجتماعی این قشر شناسایی شد. سپس با نمونه­گیری هدفمند از نخبگان زن و استفاده از پرسش‌نامه، ماتریس خودتعاملی با روش مدل­سازی ساختاری تفسیری به‌دست آمد. در ادامه با بررسی روابط عوامل مؤثر در هویت اجتماعی زنان، سطح­بندی عوامل صورت گرفت. در مرحلۀ نهایی، با استفاده از تحلیل میک‌مک (MICMAC) نوع متغیرها براساس قدرت نفوذ و میزان وابستگی تعیین گردید. براساس یافته­های این پژوهش، گسترۀ شبکۀ ارتباطی، پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی، استفاده از فناوری‌های نوین ارتباطی و اطلاعاتی، سرمایۀ اجتماعی و سرمایۀ فرهنگی از متغیرهای مستقل کلیدی در هویت اجتماعی زنان است و مدیریت بدن، گرایش به نقش‌های سنتی (زن سنتی)، مشارکت ورزشی، گرایش به نقش‌های مدرن (زن مستقل و امروزی)، دین‌داری زنان، میزان عقلانیت، جهانی شدن، امنیت اجتماعی، ایجاد پیوند میان هویت‌های مختلف و اوقات فراغت نیز از متغیرهای پیوندی به‌شمار می‌آید. متغیر رضایت از زندگی متغیر وابسته است که به‌شدت تحت تأثیر تغییرات سایر متغیرها، در هویت اجتماعی زنان ایرانی تأثیر می‌گذارد.