درک تجربۀ ذینفعان از فرایند خصوصی سازی در ایران

چکیده مقاله

در پژوهشهای سیاستگذاری اقتصادی، خصوصیسازی راهحلی در جهت افزایش بهرهوری بنگاههای اقتصادی دولتی، کاهش فشار مالی آنهاا بر بودجۀ کشور و توانمندسازی بخش خصوصی است که در طوالنیمدت به بهبود فضای کسب و کار، رشد تولید ناخالص داخلای و ارتااای شاخصهای اقتصادی-اجتماعی جامعه کمک میکند. ارزیابی نتایج پیادهسازی این سیاست در ایران و علل مترتب بر آن، همواره مورد مناقشاه بوده است. این پژوهش درک تجربۀ زیستۀ کنشگران جامعۀ کار و تولید ایران )فعاالن بخش خصوصی، بوروکراتهای بخش دولتی و فعااالن جامعۀ کارگری( را از فرایند خصوصیسازی بررسی کرده است. این پژوهش از نوع کیفی، با روش تحایق نظریاۀ زمیناه ای باوده اسات. روش نمونهگیری نظری و تکنیک اشباع نظری مصاحبه با 31 نفر بوده است. نتایج به دست آمده نشان داد ارزیابی جامعۀ مخاطب از خصوصیسازی در سه دستۀ علی، زمینهای و مداخلهگر طباهبندی شده است. شرایط علی عبارتاند از: فربگای دولات، نظاارت ناکاافی، قاانون گریازی، نباود شفافیت و فضای نامناسب کسب و کار. شرایط زمینهای شامل فادان شایستهساالری در مدیریت، بحران برنامهریزی و اسا تیالی بخاش نامولاد است. شرایط مداخلهگر نیز بر ماولههایی نظیر نگرش اشتباه به خصوصیسازی، فالکت بخش خصوصی و پاارادوک مناافت تیکیاد مای کناد. استراتژیهای کالن شامل اصالح ساختار بودجهریزی کشور، سیاستزدایی از فرآیند تخصیص سرمایه در اقتصااد، تساریت دموکراتیز اسایون و سیاست خارجی توسعهگراست و استراتژیهای سطح خرد مؤلفههایی نظیر تزریق شایستهساالری، تیمین اجتماعی مؤثر، اصالح محایط کساب و کار و احیای اعتماد عمومی را در بر میگیرد. پیامدها هم بر سه پیامد مهم سیاسی، اجتماعی و اقتصادی تمرکز میکند.