تحلیل عددی نشست زمین ناشی از برداشت آب از چاه پمپاژ در نواحی شهری

Abstract

نشست زمین برابر با مقدار جابه‎جایی قائم زمین در یک بازه زمانی مشخص است. افت سطح ایستابی در چاه‏های برداشت آب، یکی از عوامل وقوع نشست است که می‏تواند باعث خسارات جبران ‌ناپذیری به سازه‏های سطحی و زیرسطحی به‎ویژه در مناطق شهری شود. در این تحقیق میزان نشست ناشی از برداشت آب از چاه پمپاژ و تعیین عوامل موثر بر آن تخمین زده می‎شود. به این منظور با جمع‌آوری اطلاعات دو چاه برداشت آب واقع در محدوده شهر کاشان، تحلیل نشست براساس روش عددی المان محدود و به‎کمک نرم‏افزار PLAXIS2D انجام شده است. نتایج این مطالعه نشان می‏دهد که پمپاژ آب طی یک سال باعث افت سطح ایستابی و در نتیجه نشست زمین در حد چند سانتی‏متر شده، ولی تحت شدت جریان ثابت برداشت آب از چاه، مقدار نشست در چاه‏های مورد مطالعه ناهمگن و متفاوت است. هم‎چنین افزایش شدت جریان برداشت آب از چاه تا 700 مترمکعب در روز و افزایش عمق چاه برداشت تا 500 متر باعث افزایش نشست شده، ولی بعد از آن مقدار نشست ثابت باقی می‌ماند. لذا می‏توان نتیجه گرفت که شدت جریان و عمق برداشت آب از چاه، بر میزان نشست زمین موثر بوده و باید مدیریت شود.