اثرات مدیریت و برنامه¬ریزی پایدار حوزه¬ آبخیز بر توسعه پایدار اکوتوریسم مورد پژوهی : پارک آبخیزداری گردو، کلان¬شهر اراک

چکیده مقاله

امروزه لزوم مدیریت و برنامه¬ریزی پایدار حوضه¬های آبخیز در راستای بهره¬برداری بهینه و پایدار از مواهب و منافع آن¬ها در محوریت برنامه¬ریزی¬ها مورد توجه قرار گرفته¬ است. بر این اساس، برنامه¬ریزی جامعی که دربر دارنده عناصر و ارکان موجود جهت احیاء باشد می¬تواند زمینه¬ساز فعال¬سازی سایر بخش¬ها نیز باشد. در بین عناصر نیز تقویت آب¬های زیرزمینی، حفاظت خاک، تقویت پوشش گیاهی، افزایش تولیدات زراعی و دامی، کنترل سیلاب و ایجاد بستر اکوتوریسم کوهستان از مهم¬ترین اثرات و تبعات مثبت اجرای طرح¬ها و برنامه¬های آبخیزداری است. صنعت گردشگری و به تبع آن اکوتوریسم از زمینه¬های فعال اقتصادی جهان است که به سبب تنوّع محیطی-اکولوژیک و آب و هوایی ایران، زمینه¬ها و ظرفیت¬های قابل توجهی برای آن وجود دارد. این پژوهش که به لحاظ ماهیت توسعه¬ای، از جهت روش¬شناختی کیفی است در روش گردآوری اطلاعات از روش-های مروری-اسنادی(کتابخانه¬ای) و میدانی(مشاهده و مصاحبه) و در تجزیه و تحلیل اطلاعات گردآوری¬شده نیز از روش توصیفی و تحلیلی استفاده نموده است. از اهمّ نتایج به دست ¬آمده می¬توان به ضرورت تداوم پایش، نظارت و تکمیل پروژه¬های آبخیزداری توأم با برنامه¬های تقویت پوشش¬گیاهی، می¬تواند ضمن حفظ منظر طبیعی ناحیه مورد مطالعه، موجبات گسترش و توسعه جریانات اکوتوریستی خصوصاً ورود گردشگران کوهستان و شکل¬گیری فضای اقتصادی و اجتماعی مؤثری را در راستای پایداری سرزمین و مدیریت و برنامه¬ریزی پایدار و همه¬جانبه حوزه آبخیز موردمطالعه فراهم سازد.