صنایع دستی، عنصر فرهنگی گردشگری خلاق

چکیده مقاله

از اواخر قرن بیستم، مفهوم خلاقیت به طور فزاینده ای در مباحث مربوط با توسعه گردشگری و بازسازی شهری مورد توجه قرار گرفته است. ظهور و فراگیر شدن ایده شهر خلاق شاهدی بر این ادعاست. رقابت شدید میان شهرها به عنوان مقاصد گردشگری، شهرها را ناگزیر به یافتن راهکارهایی جهت متمایز شدن از سایر شهرها و مقاصد گردشگری نموده است. امکان توسعه گردشگری خلاق در ایران به واسطه برخورداری از خرده فرهنگ های متعدد، غنای آثار فرهنگی و هنری و اصالت صنایع خلاق از جمله صنایع دستی وجود دارد. در واقع، جامعه جهانی به این نتیجه رسیده است که تنها آثار و بقایای مادی، شواهد و مدارک اثبات وجود یک ملت یا قوم نیست، بلکه مهم تر از آن، دانش های سنّتی، مهارت ها، بیان هنری، ادبیات، اسطوره و زبان هاست. صنایع دستی تبلور عینی فرهنگ و مظاهر هنری و از نوع هنرهای کاربردی و مردمی به حساب می آید و از آنجا که هر فراورده دستی بازگو کننده خصوصیات تاریخی اجتماعی و فرهنگی محل تولید خود است، می تواند عامل مهمی در شناساندن فرهنگ و تمدن و همچنین عاملی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی محسوب شود. پژوهش حاضر از نظر ماهیت و روش، از نوع تحقیقات توصیفی – تحلیلی است و در آن به بررسی پتانسل های صنایع دستی ایران به عنوان یکی از عناصر میراث معنوی بشری و توانمند در حوزه گردشگری خلاق پرداخته می شود. پیوستن به شبکه گردشگری خلاق یونسکو پیامدهای مثبتی نظیر ارائه تصویری منحصر به فرد از کشور و متمایز کردن آن به عنوان یک مقصد گردشگری خلاق و رونق توامان بازار گردشگری و صنایع دستی را در پی خواهد داشت.