فراتحلیل اثربخشی مداخلات روان¬شناختی-آموزشی بر مهارت¬های اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم

Abstract

زمینه و هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر فراتحلیل اثربخشی مداخلات روان¬شناختی- آموزشی بر مهارت¬های اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم در ایران بود. روش: این پژوهش با استفاده از روش فراتحلیل یا یکپارچه¬کردن نتایج حاصل از تحقیقات، میزان اندازه اثر مداخلات روان‌شناختی- آموزشی بر مهارت¬های اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم را مورد بررسی قرار داده¬است. از بین 34 پژوهش، 15 پژوهش که دارای ملاک¬های ورود بودند، فراتحلیل انجام گرفت. ابزار پژوهش چک¬لیست فراتحلیل بود. پژوهش مبتنی بر 361 نمونه و 15 اندازه اثر ‌می‌باشد. نتایج: نتایج فراتحلیل نشان داد میزان اندازه¬اثر مداخلات روان شناختی-آموزشی بر مهارت¬های اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم 62/1 d= بود (001/0p=). اندازه اثر طبق جدول کوهن دارای اثربالایی بود. همچنین پژوهش یاقوتی و همکاران (1397) تحت عنوان طراحی، ساخت و اثربخشی برنامه پویانمایی اجتماعی بر مهارت¬های ارتباطی و اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم بالاترین اندازه اثر (34/2) را داشته است و پژوهش حیدری و همکاران (1392) تحت عنوان اثربخشی مداخله¬ی مبتنی بر تحلیل کاربردی رفتار بر افزایش مهارت¬های اجتماعی- ارتباطی وکاهش رفتار کلیشه¬ای درکودکان اتیسم پایین¬ترین اندازه اثر (7/0) را داشته است. نتیجه¬گیری: با توجه به اینکه از مهمترین معضلات در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم، نقص در مهارت¬های اجتماعی است لذا درمانگران این حیطه می¬توانند از مداخلاتی که اندازه اثر بیشتری را داشته¬است استفاده نمایند.