پیش بینی فضاهای آسیب پذیر شهر مشهد هنگام وقوع زلزله

چکیده مقاله

ایران جزء ده کشور بلاخیز و ششمین کشور زلزله خیز دنیا است؛ که زلزله به دلایل متعدد از جمله نوع مکان گزینی، توسعه فیزیکی نامناسب، عدم رعایت استانداردهای لازم و ... مسبب بیشترین تلفات انسانی در آن می باشد. شهر مشهد نیز نه تنها از این قاعده مستثنی نمی باشد، بلکه با توجه به تراکم سازهای، جمعیت متراکم، عدم رعایت استانداردها، توسعه فیزیکی نامناسب و ... با خطر جدی تری روبروست . هدف این پژوهش که با روش توصیفی/ تحلیلی و 01 معیار با استفاده از مدل فازی در GIS انجام گرفته، تعیین میزان آسیب پذیری شهر مشهد در هنگام وقوع زلزله احتمالی است. یافتههای پژوهش نشان می دهد که، 10 درصد از کل سطح شهر در پهنه با خطر نسبی خیلی زیاد قرار گرفته است. شهر مشهد از دهه 0631 به بعد در محدوده گسلش قرار گرفته است، به طوری که از همین دهه به بعد بیش از دو سوم شهر در پهنه با خطر زیاد و خیلی زیاد گسترش یافته است. باید بیان داشت که 36 % محدوده بافت فرسوده، 11 % محدوده با تراکم بیش از 021 نفر و 10 % از کاربری مسکونی در شهر مشهد در پهنه آسیب پذیری زیاد و خیلی زیاد قرار گرفته 6 و 9، دو منطقه 9 و 2 در سطح بالای خطر زلزله و ، است. همچنین از سه منطقه پر جمعیت شهر مشهد یعنی مناطق 2 فقط منطقه 6 در سطح پایین خطر زلزله قرار دارند. لذا مناطق 9 و 2 شهر مشهد ، از مناطقی هستند که باید خطرات ناشی از زلزله در آنها به طور جد مورد توجه قرار گیرد، زیرا این مناطق از یک طرف دارای وسعت و جمعیت قابل توجهی است و از طرف دیگر، سطح نسبی خطر زلزله در آن به صورت قابل توجهی بالا می باشد.