بررسی گفتمان موقع یتِ تسلی م و امید به خدا در سوره کهف بر اساس نظام نقشگرای هلیدی

Abstract

در زبان شناسی نقشگرا معنای بافتی متون، محصول پی وند متن و موقعیتی است که در آن تولید م یشود. مهمترین کارکرد این نوع از نگاه در قرآن کریم آشکارسازی زوایای پنهان معنا در آن است. ضرورت این نوع از نگاه در بیان و اثبات این فرضیه است که بافت موقعیت مطرح شده در نظام نقشگرا، به واسطه تعیین دقی ق معنا به عنوان یک قرینه اساسی در فهم، می تواند به طور مستقیم بر معنای آیات قرآن کریم اثر داشته باشد. برا ی مثال موقعیت تسلیم و امی د به خداوند در سوره کهف، آشکارکننده ابعاد مختلف تسلیم از جنبه فردی، اجتماعی و اعتقادی است. در این پژوهش سعی شده است با در پیش گرفتن روش توصیفی - تحلیلی با بررسی آیات ی از سوره کهف که تسلیم و امید به خداوند را مطرح کردهاند به تبیین ارتباط گفتمان موقعیت این مقولهها با متن و ارتباط ل یههای سهگانه بافت موقعیتی)گستره، منش و شیوه سخن( با ل ی ههای معنایی زبان )فرانقش اندیشگانی و بینافردی و متنی( پرداخته شود. از جمله رهیافت- های حاصل شده آن است که آغازگرهای مرکب )متنی- ساختاری( در موقعیت تسلیم بیشتری ن بسامد را دارا هستند که نشان از ارتباط حروف ربط با موقعیت دارد. تکرار در بافت موقعیتی تسلیم و امید به چندین شکل نمود میی ابد همچنین استعمال »رب« با ضمیر متصل »نا« و »ی« در هر سه رویداد یعنی )داستان جوانمردان، واقعه تحدی و داستان صاحبان باغ( مشاهده نمود. عنصر معنایی این ترکیب اضافی همان ام ید به رحمت خداوند است که بافت موقعیت در شکل دادن آن نقش اساسی ایفا میکند