پتانسیل سنجی مناطق کویری، بیابانی و سواحل مکران به منظور کسب انرژی از خورشید با استفاده از منطق فازی و مدل تحلیل سلسله مراتبی

چکیده مقاله

انرژی خورشیدی یکی از مهمترین منابع انرژی در جهان است که به عنوان منبعی تجدیدپذیر و با صرفه اقتصادی، استفاده از آن هیچگونه صدمه‌ای به محیط زیست وارد نمی‌سازد. کشور ایران به دلیل قرارگیری مساحت نسبتاً زیادی از آن در عرض‌های پایین جغرافیایی و شرایط آب و هوایی نسبتاً خشک، از لحاظ بهره‌برداری از انرژی خورشیدی از شرایط بسیار خوبی بهره می‌برد. لذا در این پژوهش با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و روش ارزشگذاری فازی و روش وزن‌دهی بر اساس تحلیل سلسله مراتبی به پتانسیل‌سنجی مناطق کویری، بیابانی و سواحل مکران به منظور کسب انرژی از خورشید پرداخته شد. بدین منظور از 14 معیار مربوط به شرایط اقلیمی، زیرساختی و فنی و فیزیکی منطقه استفاده شد. معیارهای مربوط به شرایط اقلیمی شامل تابش، ساعات آفتابی، دما، ابرناکی، گرد و غبار، بارش و رطوبت نسبی در طول دوره آماری (1990 تا 2015)، معیارهای مربوط به شرایط فنی و فیزیکی نیز شامل ارتفاع، شیب، جهت شیب، کاربری اراضی و فاصله از گسل‌ها و معیارهای مربوط به زیرساختها نیز شامل فاصله از مراکز جمعیتی و فاصله از راههای ارتباطی در نظر گرفته شد. جهت همپوشانی فازی لایه‌ها نیز از عملگرهای Gamma 0.8 ،Gamma 0.7، Gamma 0.9 و ،Product Sum Weighted برای مقایسه و ارائه نتایج استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل، عملگر Gamma 0.9 به دلیل حساسیت بالا دارای بیشترین دقت و عملگر Sum Weighted و دارای کمترین دقت در بین عملگرهای مورد استفاده هستند. در نقشه همپوشانی شده با استفاده از عملگر 0.9 Gamma حدود 2 درصد و در نقشه همپوشانی شده با عملگرSum Weighted حدود 33 درصد از منطقه مورد مطالعه دارای، پتانسیل بالا برای کسب انرژی از خورشید تشخیص داده شد.