عدالت آموزشی در ایران: ساختار یا عاملیت

چکیده مقاله

ساختار و عاملیت از مسائل بنیادین در علوم اجتماعی است و هر کدام رویکرد متفاوتی نسبت به جامعه دارند و بر اساس ویژگی‌های مدنظر خود به تحلیل و بررسی جامعه می‌پردازند. از اواسط قرن بیستم ضرورت ترکیب این دو دیدگاه در قالب نظریات ترکیبی میان جامعه‌شناسان به وجود آمد و برخی نظریه‌پردزان سعی در ترکیب این دو در قالب یک نظریه داشتند. در واقع رهیافت ترکیبی بر این باور است که نظریات گذشته دچار تقلیل‌گرایی شده، از همین رو این رهیافت بر اساس رابطه‌ی دیالکتیک ساختار و عاملیت را در نظر می‌گیرد. در این راستا از نظرات بوردیو استفاده شده است و در انتها بر اساس مفاهیم بوردیو نظام آموزشی مدارس مورد بررسی قرار گرفته است. شواهد نشان می‌دهد مدرسه بیش از گذشته در حال طبقاتی شدن است و به محلی برای بازتولید قدرت فرهنگی طبقه‌ای خاص با سرمایه فرهنگی بالا تبدیل شده است و ساختار نابرابر را در بین عاملان انسانی در مدارس بازتولید می‌کند.