تغییرات گرایش به دینداری در ایران در دو دهه‌ی‌ اخیر

چکیده مقاله

در این پژوهش تغییرات در عرصه دینداری طی دوازده سال، از سال 1382 تا سال 1394، با استفاده از روش تحلیل ثانویه داده‌ها، مورد بررسی قرار گرفته است. داده‌های آماری این پژوهش از یافته‌های پژوهش‌های تجربی سال‌های اخیر، به ویژه پیمایش‌های ملی ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان در سال‌های 1382 و 1394، استخراج شده است. داده‌های به دست آمده در پنج جدول گردآوری شده و مورد بررسی قرار گرفته‌اند. با توجه به داده‌های این پیمایش‌ها در مورد دین و دینداری، دو حوره کلی ابعاد شخصی و فردی و ابعاد جمعی و مربوط به جامعه در نظر گرفته شد. برای بررسی امور شخصی و فردی به سنجش انجام اعمال و مناسک دینی، عمل به احکام دینی و نگرش‌های و باورهای دینی پرداخته شده است و برای بررسی بعد جمعی و امور مربوط به جامعه، سنجش نگرش افراد نسبت به دینداری در حال و آینده در جامعه در نظر گرفته شده است. بررسی داده‌ها نشان دهنده افزایش میزان دینداری در بعد فردی و شخصی در طی دوره مورد بررسی است. از طرف دیگر، در بعد جمعی و امور مربوط به جامعه با افزایش میزان بی‌طرفی و مردد بودن طی مدت دوازده سال اخیر در جامعه ایران مواجه هستیم.