نقش فضای مجازی در کارآفرینی

چکیده مقاله

امروزه بخش قابل توجهی از زندگی ما توسط روابط اجتماعی در فضای مجازی شکل می‌گیرد و هرچه کیفیت این روابط بالاتر باشد، سطح زندگی و به تبع آن حوزه‌ی کسب و کار نیز ارتقاء خواهد یافت. هدف از انجام این پژوهش بررسی پژوهش‌های انجام شده در زمینه‌ی تأثیر فضای مجازی بر کارآفرینی بوده است. مطالعه‌ی حاضر با استفاده از روش فراتحلیل انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که غالب پژوهش‌های صورت گرفته به بررسی عوامل مؤثر بر کارآفرینی مجازی پرداخته‌اند، که عواملی همچون توسعه‌ی امکانات، تجهیزات و زیرساخت‌ها، ارتقاء کیفیت، تخصص، خلاقیت و نحوه‌ی ارتباط با مشتریان و شناخت نیازهای مشتریان از اهم عوامل تاثیرگذار در این زمینه بوده‌اند. دومین موضوعی که در پژوهش‌ها به آن پرداخته شده است بررسی ویژگی‌های مثبت فضای مجازی در حوزه‌ی کارآفرینی بوده است. از عمده ویژگی‌های مثبت نقش فضای مجازی در زمینه‌ی کارآفرینی می‌توان به کاهش هزینه‌ها، بهره‌وری اقتصادی، توسعه‌ی اقتصادی، افزایش خودباوری و اعتماد به نفس کارآفرینانه، کمک به شناسایی فرصت‌ها و طرح ایده‌ی کارآفرینانه، امکان نیازسنجی، برندسازی و سرعت بالاتر اشاره کرد. در تعدادی از پژوهش‌ها نیز نکات منفی و موانع کارآفرینی و کسب‌وکار در فضای مجازی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. از نکات منفی کسب‌وکار در فضای مجازی می‌توان به اختلال در برنامه‌ی کاری در صورت بروز آسیب در زیرساخت‌ها، امنیت پایین، عدم نظارت و کنترل بر کیفیت و ریسک بالا اشاره کرد. همچنین، نبودن زیرساخت‌های پیشرفته، وجود قوانین بازدارنده و محدودیت دسترسی به سرویس‌های خارجی از موانعی هستند که در زمینه‌ی کسب‌وکار و کارآفرینی در فضای مجازی وجود دارند.