بررسی عوامل مؤثر بر سبک زندگی دینی در میان شهروندان شهر همدان

چکیده مقاله

این پژوهش به بررسی نظری و تجربی عوامل اجتماعی مؤثر بر سبک زندگی دینی در میان شهروندان شهر همدان می‌پردازد. مباحث نظری این مطالعه مبتنی بر مجموعه‌ای از دیدگاه‌‌های جامعه‌شناختی درباره‌ی سبک زندگی دینی است. روش تجربی نیز از نوع پیمایشی و با استفاده از تکنیک پرسشنامه بوده است. جامعه‌ی آماری این پژوهش شامل جمعیت 65-15 سال شهر همدان در سال 1393 بوده است که از این میان، تعداد 460 نفر، با استفاده از فرمول نمونه‌گیری تعدیل‌ شده‌ی کوکران، به عنوان حجم نمونه‌ی آماری در نظر گرفته شده است. جهت انتخاب افراد مورد مطالعه نیز از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای استفاده شده است. یافته‌های حاصل از آزمون فرضیه‌های پژوهش نشان می‌دهد که بین متغیرهای «دین‌داری»، «هویت اجتماعی»، «عملکرد نهادهای آموزشی»، «فرهنگ خانواده»، «سرمایه‌ی اجتماعی»، «رسانه‌های ارتباط‌جمعی ایرانی»، «فرهنگ گروه دوستان»، «سن»، «گروه‌های مرجع ایرانی»، «گروه‌های مرجع جهانی» (به صورت معکوس) و «رسانه‌های ارتباط‌جمعی جهانی» (به صورت معکوس) با متغیر «پای‌بندی به سبک زندگی دینی» ارتباط معناداری در سطح اطمینان 99/0 وجود دارد. همچچنین، نتایج تحلیل چندمتغیره نشان می‌دهد که به ترتیب متغیرهای 1. «دین‌داری»، 2. «هویت اجتماعی»، 3. «سن»، 4. «عملکرد نهادهای آموزشی» و 5. «فرهنگ گروه دوستان» بیشترین تأثیر را بر متغیر وابسته‌ی پژوهش یعنی «پای‌بندی به سبک زندگی دینی» داشته‌اند. در مجموع، این تحلیل نشان می‌دهد که پنج متغیر وارد شده به معادله رگرسیونی می‌توانند 64 درصد از واریانس سبک زندگی دینی را پیش‌بینی یا تبیین کنند.