زیبایی شناسی رنگ وطرح در قالیچه های محرابی بلوچ

Abstract

چکیده قالیچه های محرابی بلوچ از اهمیت و اعتبار خاصی در بین فرش شناسان برخوردار است، چرا که نمایانگر آداب، رسوم و فرهنگ قومی است که سالیان درازی با تولید آن، هویت مشخص و جدایی در بین سایر مناطق برای خویش بدست آورده است؛ به گونه ای که با مطالعه ماهیت آن، به راحتی می توان از طریق مشاهده به بلوچ بودن یک قالیچه پی برد. زیبایی هنری قالیچه های محرابی بلوچ برخاسته از ذهنیات هنرمندانی است که تفکرات دینی خود را با شگفتی های محیط بیرونی خویش چنان زیبا در هم آمیخته اند و به نقش پردازی پرداخته اند که نمونه های عینی آن را چه در قالی ها و چه در سایر دست بافته های آنان به وضوح می توان مشاهده نمود. بررسی رنگ و طرح قالیچه های محرابی بلوچ و پس از آن بررسی زیبایی شناسی رنگ و طرح آن از اهم اهداف این مقاله است. جمع آوری منابع کتبی و مقالات ارائه شده در باب قالیچه های محرابی بلوچ و همچنین مباحث زیبایی شناسی از بعُد اسلامی به شیوه کتابخانها ی و نوع پژوهش بصورت توصیفی- تحلیلی ارائه شده است. قالیچه های محرابی بلوچا ز آنجا که رنگ و طرح منحصر به فرد خود را دارند، جنبه زیبایی شناسی آن منوط به شناخت دقیق فرهنگ، اعتقادات، آداب و رسوم این قوم است. حاصل تحقیق آن شد که جلوه های رنگی و نقوش خاص در پهنه متن قالیچه های محرابی بلوچ برآمده از باورهایی است که با زیبایی شناسی هنر اسلامی ارتباط نزدیک دارد و از بطن تفکر اسلامی سر برآورده است.