تعیین اهمیت عوامل مؤثر در مکان یابی محل های جمع‏آوری آب باران درجا در حوزه آبخیز تجره کاشان

Abstract

جمع¬آوری آب باران گزینه¬ای مناسب برای ذخیره رواناب سطحی برای کاربرد¬های بعدی طی دوره¬های با محدودیت دسترسی به آب است. مهم¬ترین مرحله در به¬کارگیری سامانه‌¬های جمع¬‏آوری آب باران، مکان¬یابی عرصه¬های مناسب است. لذا با شناسایی محل¬های مناسب برای این منظور، در زمان و هزینه صرفه¬جویی صورت می¬گیرد. در این پژوهش، برای مکان¬یابی روش جمع‏آوری آب باران درجا در حوزه آبخیز تجره از مدل رگرسیون چند¬متغیره و همچنین سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شد. بدین-منظور لایه¬های تاج¬پوشش، لاشبرگ، سنگ و سنگ¬ریزه، خاک¬لخت، شماره منحنی، بارش، شیب و عمق¬خاک به‌عنوان متغیر مستقل و عامل نفوذ نیز به‌عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد. سپس با توجه به نقشه¬های تهیه شده، مقادیر آن¬ها به صورت متوسط برای هر یک از زیرحوضه¬های 27 گانه محاسبه شد. همچنین برای بررسی ارتباط بین این متغیر¬ها و وزن¬دهی به هر یک، عوامل موثر از رگرسیون چند¬متغیره به روش گام‌به‌گام استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل رگرسیون چند متغیره خطی با ضریب تبیین 993/0 توانسته است به خوبی مقادیر عامل نفوذ را برآورد کند. از لحاظ درجه اهمیت نیز متغیر¬های شماره منحنی با ضریب 433/2-، عمق خاک با ضریب 348/0 و درصد سنگ و سنگ¬ریزه با ضریب 057/0 به ترتیب دارای بیشترین اهمیت بوده و سایر عوامل دارای اهمیت معنی¬داری نبودند. مقایسه نقشه حاصل از مکان¬یابی رگرسیون چند متغیره در این تحقیق با برخی معیار¬های توصیه شده سوابق پژوهشی مختلف نشان داد که کلاس¬های پیش¬بینی شده با تناسب خوب و بسیار خوب دارای هم¬پوشانی با مناطق توصیه شده با این معیار¬ها است.