بررسی تغییرات انگاره سنت نبوی در طول دو قرن نخست هجری

چکیده مقاله

دقت در تاریخ علم حدیث بیانگر تحول و تطورات معنایی در مفهوم سنت در طول دو قرن نخست هجری است. تغییرات معنایی سنت در این دو قرن تحت تاثیر جریانات مختلف صورت گرفته است. اصحاب اثر سنت را به مثابه سخنان پیامبر(ص) و صحابه و تابعین وسیره مسلمانان(بلاغات) و اصحاب حدیث به محدود نمودن دایره سنت و اصحاب أرأیت سنت را به معنای ایجاد فقهی تقدیر گرا و نظام مند و در نهایت اصحاب رأی سنت را به معنای نظام فقهی تدوین یافته با گرایش به رأی گرایی پایه گذاری نمودند. بدین منظور بناست این مطالعه را با رویکرد تاریخ انگاره ها بازشناسیم. یعنی تحولات معنایی سنت نبوی را به مثابه انگاره در طول دو قرن بررسی نماییم. دستاورد تحقیق چنین است که انگاره سنت در طول زمان و در سرزمین های مختلف دچار تضییق و تحدید معنایی شده است. به گونه ای که سنت در ابتدا معنایی عام و سپس توسط شافعی معنایی مضیق پیدا کرده است.