مدل ساختاری عوامل اجتماعی بزهکاری جوانان و نوجوانان

Abstract

زمینه و هدف: امروزه بزهکاری یکی از مهمترین چالش های بهداشتی، روانی و اجتماعی در بسیاری از کشورهای جهان ازجمله ایران است که به ایجاد انواع بسیاری از مشکلات و هزینه های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی منجر شده است و به رغم تلاش های بسیاری که در دو دهه گذشته در جهت افزایش آگاهی عمومی نسبت به آسیب و خطر بزهکاری صورت گرفته، همچنان درحال گسترش است. روش: روش تحقیق این پژوهش دیماتل است. در این روش عوامل موثر بر بزهکاری جوانان بعد از جستجو و پالایش مقالات به تعداد 20 مقاله گزینش شد. بعد از گزینش مقالات، عامل های موثر بر بزهکاری جوانان در 6 بخش اوقات فراغت، خانواده، همنشینی با همسالان، محل سکونت، مدرسه، دینداری شناسایی شده اند. سپس پرسشنامه ای از عامل های ذکر شده تدوین گشت. در این تحقیق نحوه ارتباط این عامل ها بر مبنای نظر 15 نفر از خبرگان و با استفاده از تکنیک دیماتل مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است؛ متغیرمدرسه، خانواده و دینداری به عنوان عامل های علی (اثر گذار) و متغیر اوقات فراغت، همنشینی با همسالان و محل سکونت به عنوان عامل های اثرپذیر شناسایی شدند. عامل مدرسه قابلیت اثرگذاری در بین عوامل را دارد. اما عامل خانوده و دینداری نقش دوگانه اثرگذاری و اثرپذیری در بین عوامل را دارند. همچنین اوقات فراغت عامل اثرپذیر و محل سکونت عامل کم اثر می باشد. نتیجه گیری: براساس نتایج تحقیق متغیر مدرسه اثرگذارترین عامل و متغیر همنشینی با همسالان اثرپذیرترین عامل شناخته شدند. همچنین عامل همنشینی با همسالان بیشترین تعامل را با دیگر عامل ها دارد.