اوصاف و کارکرد یاریگران خـداوند در اوستـا و عهـد عتیـق (بررسی تطبیقی)

Abstract

در متون دینی زرتشتی و یهودیت، که نمایانگر اندیشه‌های دینی یهودیان و مزداپرستان در هزاره‌ی پیش از میلاد هستند، به‌صراحت به شراکت موجودات مینوی در آفرینش و اداره‌ی هستی، اعم از مینوی و مادی، اشاره شده است. به باور اوستا، جهان نیک را اهورامزدا، با همراهی مینوی مقدسی موسوم به سپنته مینو آفریده است و با همکاری و یاری فروشی‌ها، امشاسپندان و خورنه (فرّهی) اداره می‌کند. در عهد عتیق نیز یهوه به واسطه‌ی قوا‌ی الهی به نام روح خدا، فرشته خدا و فرشتگان خدا به تکوین هستی، تکمیل و اداره آن پرداخته است. نوشتار پیش‌رو نخست به معرفی و توصیف هر یک از لشگرهای مینوی یاد شده در اوستا و عهد عتیق پرداخته، سپس اختلافات و به ویژه اشتراکات کارکرد و ماهیت آنها را نشان می‌دهد.