کاربرد روش های تجربی و توزیع های آماری در برآورد جریان های حداکثر لحظه ای (IPF) در راستای امنیت پایدار حوضه

چکیده مقاله

یکی از مسائل پیشرو در اجرای طرح های مهندسی رودخانه نداشتن شیوه نامه و راهنمای مشخص برای تعیین دوره بازگشت های سیلابی است. پژوهش حاضر باهدف برآورد دوره بازگشت های سیلابی با استفاده از روش های آماری و فرمول تجربی در راستای امنیت پایدار حوضه انجام شد. برای رسیدن به اهداف پژوهش حاضر ابتدا آمار سری جریان های متوسط روزانه ایستگاه هیدرومتری اسکندری برای دوره آماری (1394-1350) استخراج شد. سپس با استفاده از فرمول های تجربی فیل-استینر و سنگال دبی های جریان لحظه ای از سری مقادیر متوسط روزانه برآورد شد و درنهایت با استفاده از توزیع های آماری (مقادیر حد، لوگ نرمال، لوگ پیرسون نوع 3، گاما، نرمال) تحلیل فراوانی سیلاب انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که روش تجربی سنگال و توزیع آماری مقادیر حد با مقدار value - p و مقدار آماره کلموگروف اسمیرنف برابر با 85/0 و 09/0 از مناسب ترین روش تجربی و توزیع آماری برای تبدیل سری جریان های متوسط روزانه به مقادیر حداکثر لحظه ای در منطقه است. همچنین نتایج حاصل از برآورد دبی های حداکثر لحظه¬ای نشان داد حوضه مورد مطالعه از پتانسیل سیل‌خیزی بالایی برخوردار است که این امر در دوره بازگشت های 5، 10، 25، 50، 100، 200، 500 و 1000 ساله به ترتیب برابر با 3/60، 5/87، 5/133، 5/178، 5/235، 4/307، 3/432 و 3/556 مترمکعب بر ثانیه به دست آمد؛ بنابراین شناخت و درک درست از جریان های سیلابی می تواند به امنیت پایدار حوضه¬ها کمک کند