کاربرد روش های تجربی و توزیع های آماری در برآورد جریان های حداکثر لحظه ای (IPF) در راستای امنیت پایدار حوضه

چکیده مقاله

یکی از مسائل پیشرو در اجرای طرح¬های مهندسی رودخانه نداشتن شیوه¬نامه و راهنمای مشخص برای تعیین دوره بازگشت¬¬های سیلابی است. پژوهش حاضر باهدف برآورد دوره بازگشت¬های سیلابی با استفاده از روش¬های آماری و فرمول تجربی در راستای امنیت پایدار حوضه انجام شد. برای رسیدن به اهداف پژوهش حاضر ابتدا آمار سری جریان¬های متوسط روزانه ایستگاه هیدرومتری اسکندری برای دوره آماری (1394-1350) استخراج شد. سپس با استفاده از فرمول¬های تجربی فیل-استینر و سنگال دبی¬های جریان لحظه¬ای از سری مقادیر متوسط روزانه برآورد شد و درنهایت با استفاده از توزیع¬های آماری (مقادیر حد، لوگ نرمال، لوگ پیرسون نوع 3، گاما، نرمال) تحلیل فراوانی سیلاب انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که روش تجربی سنگال و توزیع آماری مقادیر حد با مقدار value P- و مقدار آماره کلموگروف اسمیرنف برابر با 85/0 و 09/0 از مناسب¬ترین روش تجربی و توزیع آماری برای تبدیل سری جریان¬های متوسط روزانه به مقادیر حداکثر لحظه¬ای در منطقه است. همچنین نتایج حاصل از برآورد دبی¬های حداکثر لحظه¬ای نشان داد حوضه مورد مطالعه از پتانسیل سیل‌خیزی بالایی برخوردار است که این امر در دوره بازگشت¬های 5، 10، 25، 50، 100، 200، 500 و 1000 ساله به ترتیب برابر با 3/60، 5/87، 5/133، 5/178، 5/235، 4/307، 3/432 و 3/556 مترمکعب بر ثانیه به دست آمد؛ بنابراین شناخت و درک درست از جریان¬های سیلابی می¬تواند به امنیت پایدار حوضه¬ها کمک کند