ارزیابی اثر تغییر اقلیم روی وضعیت خشکسالی هواشناسی SPI در ایستگاه سینوپتیک کاشان

چکیده مقاله

هدف از تحقیق حاضر، ارزیابی اثرات تغییر اقلیم روی خشکسالی هواشناسی SPI تحت تأثیر سناریوهای RCP در ایستگاه سینوپتیک کاشان است. برای این منظور، ابتدا داده¬های بارش، دمای حداکثر، دمای حداقل و تابش خورشیدی ایستگاه مذکور به¬صورت روزانه طی سال¬های 2018-1993 (دوره پایه) تهیه شدند. سپس متغیرهای مذکور با استفاده از مدل LARS-WG ریزمقیاس¬نمایی شدند. آن¬گاه، این داده¬ها تحت سناریوهای RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 برای دوره آینده نزدیک (2040-2021) با استفاده از مدل HadGEM2-ES پیش¬بینی گردیدند. پس از این مرحله، شاخص SPI برای دوره¬های پایه و آینده نزدیک محاسبه شد. نتایج نشان داد که با توجه به معیارهای ارزیابی R2، RMSE و MAD و نیز مقدار p-value برای آماره t، مدل عملکرد خوبی در شبیه¬سازی داده¬های بارش و دما طی دوره پایه داشته است. یافته¬های حاصل از مدل LARS-WG نیز نشان داد که با حرکت از سناریوی RCP2.6 به سمت سناریوی RCP8.5، میزان بارش ماهانه و سالانه کاهش و در عوض، میزان دمای حداکثر و دمای حداقل افزایش می¬یابد. با توجه به محاسبه شاخص SPI نیز، تعداد دوره¬های خشک و مرطوب در مقیاس¬های زمانی بلندمدت، کاهش و در عوض، مدت این دوره¬ها افزایش می¬یابد. همچنین یافته¬های تحلیل فراوانی شاخص SPI در مقیاس سالانه برای ایستگاه¬ کاشان نشان داد که فراوانی وقوع طبقات نزدیک به نرمال، خشکسالی متوسط، خشکسالی شدید و خشکسالی بسیار شدید با حرکت از دوره پایه به سمت دوره آینده نزدیک افزایش می¬یابد.