اثر تمرینات ورزشی بر میزان ایریزین سرمی و شاخصهای گلایسمی در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو: یک مطالعه مرورنظام‌مند و فراتحلیل

Abstract

سابقه و هدف: دیابت نوع دو (TD2M) یک بیماری متابولیکی است که بر اثر تولید ناکافی انسولین توسط سلول‌های بتا پانکراس و یا بر اثر عدم پاسخ مناسب به انسولین توسط سلول‌های بدن به وجود می‌آید. تمرینات ورزشی ممکن است یک مداخله مؤثر برای بهبود شاخص­های گلایسمی از طریق ترشح ایریزین از بافت عضلانی باشد. هدف مطالعه حاضر، بررسی اثر انواع تمرینات ورزشی بر میزان ایریزین سرمی و شاخص­های گلایسمی خون در بیماران T2DM است. مواد و روش­ها: جستجوی سیستماتیک مقالات انگلیسی و فارسی منتشر شده از پایگاه‌های اطلاعاتیPubMed ، Scopus،Web of Science ، SID و Magiran تا آگوست سال 2023 انجام شد. فراتحلیل برای بررسی اثر انواع تمرینات ورزشی بر میزان ایریزین سرمی و شاخص های گلایسمی خون (گلوکز ناشتا، انسولین ناشتا، شاخص مقاومت به انسولین (HOMA-IR)، هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) در بیماران T2DM در مقایسه با گروه کنترل (بدون انجام تمرینات ورزشی) انجام شد. تفاوت میانگین و فاصله اطمینان 95% (CI) با استفاده از مدل اثر تصادفی محاسبه شد. ناهمگونی با استفاده از آزمون I2 و سوگیری انتشار با تحلیل بصری فونل پلات و آزمون Egger بررسی شدند. نتایج: در مجموع 8 مطالعه شامل 14 مداخله ورزشی و 315 آزمودنی مبتلا به T2DM فراتحلیل شدند. نتایج نشان داد که تمرینات ورزشی سبب افزایش معنادار ایریزین سرمی ]03/0P= ،(96/0 الی 04/0) 5/0= [SMDو کاهش معنادار قند خون ناشتا ]001/0P= ،(29/6- الی 01/0-) mg/dL 76/20-= [WMD، انسولین ناشتا ]01/0P= ،(11/0- الی 83/0-) μU/mL 47/0-= [WMD، HOMA-IR ]001/0P= ،(28/0- الی 82/0-) 55/0-= [WMD و HbA1C ]001/0P= ،(01/1- الی 82/1-) mmol/mol 41/1-= [WMDنسبت به گروه کنترل در بیماران T2DM شد. نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که تمرین ورزشی یک روش بهینه و مناسب برای افزایش ایریزین سرمی و بهبود شاخص­های گلایسمی از جمله کاهش قند خون ناشتا، انسولین ناشتا، HOMA-IR و HbA1c در بیماران T2DM محسوب می‌شود.