پهنه بندی سیلاب حریم رودخانه در حوضه آبریز زاینده رود با استفاده از HEC-HMS و HEC-RAS

چکیده مقاله

سیلاب یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی در مناطق شهری و حوضه¬های رودخانه¬ای است که تهدیدی جدی برای جان، اموال، و زیرساخت ها محسوب می¬شود. در این پژوهش، پهنه بندی سیلاب حوضه آبریز زاینده رود با استفاده از مدلهای ارتفاع هیدرولوژیکی انجام شد. به منظور تحلیل الگوهای وقوع سیلاب، دادههای بارش سی ساله، توپوگرافی، و کاربری اراضی جمع¬آوری و مدل سازی در نرم افزار های HEC-HMSو HEC-RAS انجام گردید. نتایج نشان دادند که مناطق مجاور زاینده رود به دلیل کاهش ظرفیت طبیعی سیلاب پذیری و گسترش ساخت‌وسازها، در معرض بیشترین خطر قرار دارند. تحلیل¬ها تأکید می¬کنند که بسیاری از خسارات ناشی از سیلاب ها به دلیل تجاوز به حریم طبیعی رودخانه رخ می¬دهد. بنابراین، ایجاد یک حریم ایمن برای رودخانه، شامل بازگشایی و حفاظت از مناطق حاشیه¬ای ، اقدامی ضروری برای کاهش مخاطرات و بازگرداندن تعادل طبیعی اکوسیستم رودخانه است. این اقدام نه تنها به کاهش خسارات انسانی و اقتصادی کمک می¬کند، بلکه موجب پایداری زیست محیطی و بهبود مدیریت منابع آب در حوضه زاینده رود خواهد شد.