بررسی محتوای پروتئینی و ارتباط فعالیت آنزیمی با اثر ضد میکروبی نمونه‌های‌ عسل ایرانی

Abstract

عسل محصولی طبیعی است که از دیرباز علاوه بر تغذیه، برای درمان نیز کاربرد داشته است. در این ارتباط، اثر ضد میکروبی چند عسل ایرانی علیه سویه­های باکتریایی مقاوم به آنتی­بیوتیک و ارتباط این اثر با فعالیت آنزیمی نمونه­های عسل مورد ارزیابی قرار گرفت. در این مطالعه، محتوای پروتئینی 20 نمونه عسل قبل و بعد از استخراج تعیین و با تکنیک SDS-PAGE بررسی گردید. سپس میزان فعالیت آنزیم­های گلوکزاکسیداز، آمیلاز، اینورتاز و کاتالاز هر عسل اندازه­گیری شد. مهار سویه­های باکتریایی مورد آزمون در حضور عسل با روش انتشار از چاهک­ بررسی شد و ارتباط فعالیت آنزیمی با اثر ضد باکتریایی و تازگی عسل ارزیابی گردید. محتوای پروتئینی نمونه­ها قبل از استخراج در محدوده 06/0±4/0 تا 19/64±0/1 میلی­گرم بر گرم عسل قرار داشت و پس از استخراج این میزان حدود 50% یا کمتر کاهش یافت. در نمای پروتئینی همه عسل­ها پس از الکتروفورز، 3 باند مربوط به آنزیم­های آمیلاز، اینورتاز و گلوکزاکسیداز قابل مشاهده بود. میزان فعالیت آنزیم­ها به ترتیب به گلوکزاکسیداز> اینورتاز> آمیلاز> کاتالاز اختصاص داشت. نمونه­های عسل منتخب فاقد اثر بر سویه­ی Staphylococcus epidermidis و دارای کمترین اثر بر سویه­ی Pseudomonas aeruginosa بودند. الگوی مهاری سویه­های Escherichia coli و Enterococcus faecalis مشابه بود، اما الگوی مهاری متفاوتی از سویه­ی Staphylococcus aureus پس از تلقیح عسل­ها مشاهده شد. این بررسی نشان داد که آنزیم گلوکزاکسیداز نقش مهمی در مهار باکتری­ها دارد، اما این نقش در سویه­های کاتالاز مثبت دچار نوسان است. همچنین آنزیم­های آمیلاز و اینورتاز می­توانند معیاری از تازگی عسل­ها باشند.